Blog Hugo: 'Dure medicijnen'

Nieuwsuur is te gast in het Maxima Medisch Centrum in Eindhoven. We zien een verpleegkundige bezig met het bereiden van een infuusvloeistof. Op het oog een alledaagse handeling, alleen kost de inhoud van de flacon twintigduizend euro. Ik zeg het nog maar eens: twintigduizend euro. Voor één lullig flesje met infuusvloeistof. Een bedrag waarvoor de verpleegkundige ongeveer een half jaar moet werken.

Bekijk deze uitzending van Nieuwsuur>>>

Het medicijn is bedoeld voor patiënten met een uitgezaaid melanoom. De totale behandeling bestaat uit vier peperdure flesjes. Slechts twintig procent van de gebruikers heeft daadwerkelijk baat bij het middel. Beter worden zit er niet meer in, maar ze winnen gemiddeld wel twee levensjaren van goede kwaliteit. De overgrote meerderheid wordt vooral zieker. Sommigen sterven zelfs eerder door het medicijn.

Mensen met een uitgezaaid melanoom, ik heb ze vaak genoeg verpleegd. Sommigen staan me nog helder voor de geest. De verbaasde vrouw die vijf jaar eerder geopereerd was aan een klein plekje op haar rug. Daarna nooit meer last gehad. De ingreep was verworden tot een praktisch vergeten gebeurtenis. En toen, bam, overal kanker. Ze kreeg nauwelijks de tijd om te wennen aan het idee dat het leven zomaar was afgelopen. Of die aardige jongeman die zo verschrikkelijk vocht om in aanmerking te komen voor een experimentele behandeling. Vrijwel dagelijks werden zijn longen gedraineerd. Het mocht niet baten. We reden dezelfde auto. Iedere keer als ik een Nissan Almera zie rijden, denk ik even aan hem.

Had ik deze mensen graag hoop geboden op een paar jaar extra? Domme vraag, natuurlijk! Uitzicht op levensverlenging voor beiden had echter honderdzestigduizend euro gekost. Twee behandelingen voor een godsvermogen. Voor hetzelfde bedrag kun je dertig verpleegkundigen een maand lang nuttige dingen laten doen. Maar goed, als het bij twee patiënten blijft, moet het kunnen.

Maar dat is dus het ding, het blijft niet bij twee patiënten. Tientallen mensen doen een beroep op het middel. Het Maxima Medisch Centrum heeft inmiddels een miljoenentekort vanwege het dure medicijn. En het wordt erger. Er komen nieuwe middelen aan, die nog beter werken, en nog duurder zijn. De oncoloog durf het voor de camera van Nieuwsuur bijna niet te zeggen. Tweehonderduizend euro kost de meest moderne vorm van hoop op blessuretijd. En ook daar zal het niet bij blijven.

Op een paar straten afstand van het Maxima Medisch Centrum staat een verpleeghuis. Het ietwat vervallen gebouw kan wel een likje verf gebruiken. Op de tweede etage is de afdeling psychogeriatrie gevestigd. Daar woont meneer Peters met negentien andere bewoners. Meneer Peters zit in ZZP 5, wat betekent dat hij vierentwintig uur per dag intensieve begeleiding behoeft. Elke dag van het jaar wordt hij geholpen met wassen, aankleden, eten en de toiletgang. Als je dat allemaal bij elkaar optelt heb je ontzettend veel zorg. Ik hoor je denken, een jaar lang intensieve verpleeghuiszorg voor een ernstig demente man, dat kost vast ook een hoop geld. Zeker, maar aanzienlijk minder dan vier flesjes chemo waarvan het maar de vraag is of het überhaupt iets oplevert.