Er is een cultuuromslag nodig om persoonsgerichte zorg aan dementerenden te geven, blijkt uit onderzoek van Geertje van de Ven waarmee ze aan Radboudumc promoveerde.
Hoe is het idee voor dit onderzoek ontstaan?
‘Dementia Care Mapping (DCM) bestaat nu al een tijdje, en onderzoeken hiernaar in het buitenland hebben positieve resultaten. Maar in Nederland er nog geen grootschalig onderzoek gedaan naar de effectiviteit. Ook zijn de kosten van DCM nog niet eerder onderzocht. Vandaar dit onderzoek.’
Voor de mensen die het niet weten: wat is Dementia Care Mapping?
‘Een methode om het welbevinden van demente cliënten in verpleeghuizen te verbeteren. Dit wordt gedaan door de cliënt zes uur achter elkaar op een gestructureerde manier te observeren door een daarvoor opgeleide ‘mapper’. Meestal is dit een verzorgende. Elke vijf minuten wordt geregistreerd welke gedrag de cliënt vertoont en wat zijn of haar stemming hierbij is. Ook wordt genoteerd welke handelingen van het personeel effect hebben op het welbevinden van de cliënt. Dit wordt besproken in het team, waarna het team actieplannen opstelt. Uiteindelijk is het de bedoeling dat het welbevinden van de cliënt erop vooruit gaat.’
Heb je een voorbeeld?
‘Ik observeerde bijvoorbeeld een meneer die steeds riep dat hij naar huis wilde. De ene verzorgende reageerde hierop met: “Meneer Jansen, u bent al thuis. Dít is uw huis.’ Een andere verzorgende zei: “Ja is goed, u gaat straks naar huis.” Deze meneer raakte daar steeds verwarder van. Door dit te bespreken in het team kun je ervoor kiezen om één lijn te trekken. Een ander voorbeeld: een dementerende mevrouw gaf aan dat ze moest plassen. De verzorgende zei: “Ik kom straks”, omdat ze iets moest wegleggen in de keuken. Toen ze uiteindelijk bij mevrouw kwam, trok ze in één keer de rolstoel naar achteren om haar naar het toilet te brengen. De mevrouw was door de dementie alweer vergeten dat ze moest plassen, en schrok hier dus heel erg van.’
Een wake-up call voor verzorgenden dus.
‘Ja, maar DCM is zeker niet bedoeld om verzorgenden op de vingers te tikken, of te controleren. Het is puur bedoeld om zo goed mogelijke zorg aan de cliënt te geven. Alle verzorgenden doen hun best, maar vaak doe je ongemerkt je werk op de automatische piloot. Het kan dan geen kwaad om een keer een spiegel voorgehouden te krijgen.’
Terug naar jouw onderzoek: wat is de conclusie?
‘Dat de effecten van DCM in de Nederlandse verpleeghuizen vrijwel nihil zijn.’
Wat?! Dus de methode kan de prullenbak in?
‘Nee, zeker niet. Ik heb een jaar lang veertien verpleeghuizen bestudeerd: de ene helft paste Dementia Care Mapping toe, de andere helft niet. Het blijkt bij de implementatie van de methode vaak mis te gaan. Zo was er een verpleeghuis reorganisaties waardoor verzorgenden niet gemotiveerd waren om ermee bezig te zijn. Er was hier sprake van onderbezetting waardoor de mapper –wat vaak een verzorgende is- stopte met observeren en haar collega’s ging meehelpen. Als DCM door de hele werkvloer breed gedragen wordt, verwacht ik zeker dat het een positief effect heeft op de cliënten en verzorgenden.’
Meer weten over Dementia Care Mapping (DCM) of interesse om de opleiding van een week te doen? Klik dan hier voor meer info.
Heb je tips om het wél goed te doen?
‘Zorg voor een goede voorlichting aan alle betrokkenen. Zo moeten verzorgenden en leidinggevenden weten waarvoor het bedoeld is zodat ze gemotiveerd zijn om het te implementeren. Als leidinggevende moet je een verzorgende vrijplannen voor de observaties en de uitwerking ervan en zorgen voor voldoende overlegmomenten waar iedereen bij is. DCM kost wat extra tijd, maar het kan uiteindelijk ook tijd opleveren omdat cliënten dan minder geagiteerd zijn.’
Heb jij wel eens van DCM gehoord, of ermee gewerkt? Laat je reactie hieronder achter!
Geef je reactie
Om te kunnen reageren moet je inlogd zijn. Inloggen Ik heb nog geen account