Gastblog: 'Kwaliteitsregister of kwantiteitsregister?'

Als opleider vraag ik mij af of het kwaliteitsregister niet zijn oorspronkelijke doel voorbij schiet. Want hoe zit het met ‘leren in de praktijk’, ‘learning on-the-job’ en ‘ervaringsleren’? In vakbladen lees ik dat je 80% leert van ervaren en zelf doen. Nog geen 20% van lezen of luisteren. Laat ik een aantal voorbeelden geven, waarmee ik wil illustreren dat er elke dag geleerd wordt in de verpleegkundige praktijk, hoewel dat niet altijd zichtbaar is.

Op maandagochtend helpt een 21-jarige pas-gediplomeerde verpleegkundige een doodzieke bejaarde man met een wasbeurt op bed. Achter het bedgordijn luistert zij aandachtig mee met de ervaren 50-plus-collega, die een bed verder een gesprek aanknoopt met een 30-jarige jongeman, die bang is voor zijn eerste chemokuur. Zelf worstelt de jonge verpleegkundige met het geven van psychosociale begeleiding. Hoe begin je en wat moet je zeggen als mensen zo ziek zijn? 0 punten voor het kwaliteitsregister.

Een oncologieverpleegkundige in opleiding brengt dinsdagmiddag in de groepsbespreking een casus in, die een behoorlijke impact heeft op haar. Zij en haar teamleden waren intensief betrokken bij een situatie waarin palliatieve sedatie plaatsvond. Zij kijkt terug op de afgelopen week, bespreekt wat er goed ging, wat het met haar deed. Maar ook wat er beter kon en hoe zij het gebeuren een plek kan geven, waardoor ze weer verder kan in dit soms emotionele vak. 0 punten voor het kwaliteitsregister.

Discussie op Nursing Connect

Moet het kwaliteitsregister V&V gekoppeld worden aan het BIG-register?

Op woensdag vindt tijdens de lunch in de koffiekamer een klinische les plaats over oncologische wonden. Tien minuten nadat de wondverpleegkundige van start is gegaan met haar les, komen er nog twee collega’s binnen, na vijf minuten alweer weggeroepen voor een bel. Een kwartier later, aan het eind van de les hoor ik diezelfde verpleegkundigen vragen of dit een geaccrediteerde les is. 1 punt voor het kwaliteitsregister.

Op donderdag heeft de voor de oncologiedagen ingelote collega een avonddienst, zijn eerste dienst na het congres. Vlak voor de overdracht vragen de andere collega’s hem hoe het was. Hij zegt “leuk, heel inspirerend, veel bekenden gezien”. Na een hectische dienst is hij echter die inspirerende workshop ‘motiverende gespreksvoering’ en de lezing ‘personalized medicine’ alweer vergeten. 7 punten voor het kwaliteitsregister.

Het kwaliteitsregister geeft alleen punten voor het formele leren. Het leren op de werkplek wordt niet gewaardeerd en gestimuleerd. Waarvan word je nu echt een kwalitatief betere verpleegkundige? Van die klinische les, waar je niet met je hoofd bij was, en dat gezellige congres, samen goed voor 8 punten in je portfolio? Of van die casusbespreking en het leren van een ervaren collega? Hoeveel punten is dát waard?
Lianne Overbeek is opleidingsadviseur Antoni van Leeuwenhoek in Amsterdam. Deze blog verscheen eerder op de website van V&VN Oncologie.