Hoe ga je om met een alcoholverslaafde patiënt?

– Accepteer de patiënt en zijn alcoholprobleem, inclusief het verslavingsgedrag. Vermijd een moraliserende houding en denigrerende uitspraken (‘U kunt best zelf uw boodschappen doen, u kunt immers ook jenever kopen.’)
– Leef je in in de situatie en motieven van de patiënt. Wijs hem wel op zijn eigen verantwoordelijkheid, maar neem deze niet over. (Bijvoorbeeld: ‘Ik begrijp dat u het moeilijk heeft met het overlijden van uw vrouw, maar u gaat echt niet beter slapen wanneer u alcohol drinkt. U gaat zich er eigenlijk alleen rotter van voelen.’)
– Wijs de patiënt respectvol op een mogelijke relatie tussen zijn probleem en zijn alcoholgebruik. ‘U ligt hier omdat u te veel drinkt,’ is nogal direct, maar ‘we vermoeden dat uw kwaal iets te maken heeft met alcohol,’ laat de patiënt enige ruimte.
– Houd rekening met ontkenningsgedrag. Heb daar begrip voor, maar ga er niet in mee. Plaats je mening en die van andere betrokkenen er tegenover.
– Waak voor betutteling, laat de patiënt zelf beslissen
– Wees duidelijk over het verbod op alcohol in een ziekenhuis. Vind je drank of ruik je het, speel dan open kaart.
Ondanks je goede bedoelingen en je vasthoudendheid, zal een deel van de patiënten met een alcoholprobleem – bewust of onbewust – kiezen voor het oude leefpatroon. Denk niet dat jij het probleem kunt oplossen, waarschijnlijk leidt dit alleen maar tot teleurstellingen. De taak van de verpleegkundige is om voorlichting te geven en door te verwijzen naar de daarvoor bestemde hulpverleners.

Met dank aan Marieke van Piere, verpleegkundig specialist GGZ