Infuus inbrengen: helpt droge warmte beter dan natte?

Casus
Zelfde casus als in deel 1. Je vraagt je nu alleen af of natte of droge warmtetoediening beter is bij patiënten op jouw afdeling.

1 Formuleer je vraag
(P=patiënt of probleem, I=interventie, C=vergelijking en O=uitkomst)
P = Hematologische/oncologische patiënten die een intraveneuze behandeling met chemotherapie ondergaan
I = Droge warmtetoediening
C = Natte warmtetoediening
O = Slagingskans bij eerste poging, pijnreductie bij inbrengen infuus, snelheid inbrengen infuus

Stap 2: de zoekstrategie
Gezocht naar randomized controlled trials (RCT’s) in onder meer: Cochrane, Cinahl, Pubmed, Invert, Embase, Picarta. Zoektermen: infuus inbrengen, intravenous cannulation, dry heat.2

2b Opbrengst zoekstrategie
Via Pubmed vonden we een RCT over het effect van droge of natte warmtetoediening bij het inbrengen van een perifeer infuus bij een poliklinische hematologische-oncologische patiëntengroep.3

3a Beoordeling methode
Het gevonden artikel is een RCT van redelijke kwaliteit. De randomisatie vond plaats met een gecomputeriseerd codeersysteem. Blindering van patiënten en behandelaars was in deze studie niet mogelijk, omdat beide partijen konden voelen of de onderarm met droge of natte handdoeken was behandeld.
De onderzoeksgroep bestond uit hematologische-oncologische patiënten die chemotherapie of een andere infusietherapie ondergingen. De onderzoekers scoorden het aantal keer dat er geprikt moest worden voordat het infuus goed zat, de snelheid van het inbrengen van het infuus, angst en discomfort. Hiervoor hebben zij 155 hematologische-oncologische patiënten geïncludeerd en via randomisatie opgedeeld in vier groepen. Twee getrainde oncologieverpleegkundigen kregen allebei twee groepen waarbij ze een infuus moesten inbrengen: een groep waarbij natte warme handdoeken om de hand en onderarm gewikkeld waren en een groep die droge warme handdoeken kreeg. De temperatuur was bij alle groepen gelijk, namelijk 37 °C. De handdoeken bleven zeven minuten zitten, waarna de oncologieverpleegkundigen volgens protocol een infuus inbrachten. Beide oncologieverpleegkundigen waren van gelijk niveau wat betreft ervaring en opleiding in het aanbrengen van een perifeer infuus.

Stap 3b Beoordeling resultaten
Van de 136 geanalyseerde patiënten is bij 110 het infuus bij de eerste poging gelukt (81%). Bij 50 van de 68 (73,5%) patiënten die met natte handdoeken voorverwarmd zijn, lukt het infuus inbrengen in één poging en bij 60 van de 68 (88,2%) patiënten met droge warmtetoediening: een significant verschil van 14,7%. De gemiddelde inbrengtijd van het infuus was 127,6 seconden voor natte, versus 98,5 seconden voor droge warmtetoediening: een significant verschil van 29,1 seconden in het voordeel van droge warmtetoediening. De onderzoekers maten comfort met een 100-punts VAS-schaal. Beide groepen vonden de behandeling comfortabel, maar de groep die droge warmte kreeg niet significant of relevant meer dan de groep die natte warmte kreeg: 94,2 punten versus 89,0 punten.

4 Conclusie en toepassing
Vooral het toedienen van droge warmte heeft een positief effect op het inbrengen van een infuus. Het vergroot de kans dat het infuus bij de eerste poging goed zit en zorgt ervoor dat het inbrengen van een infuus minder tijd kost. Resultaat: tijd- en kostenbesparing. De patiënten ervaren de behandeling als comfortabel.

5 Evaluatie
De genoemde tijdsbesparing van 29,1 seconden per ingebracht infuus bij droge warmte is zeker voor een dagbehandeling voor rond de zestig patiënten per dag een reden om deze interventie toe te passen. Op de dagbehandeling oncologie/hematologie van het VU medisch centrum (VUmc) krijgen daarom alle patiënten voordat het infuus wordt ingebracht op hun hand en onderarm warmte toegediend via de droge methode. Voor het toedienen van droge warmte (71 ºC) gebruiken we opgewarmde handdoeken gedurende zeven minuten. De afdeling heeft voor ongeveer 200 euro een magnetron aangeschaft en heeft 50 euro besteed aan warmtepakkingen om de armen en handen mee op te warmen.

Ja, droge warmte vergroot de slagingskans van inbrengen perifeer infuus

tekst: Anne Marije Luik, Arno Mank, Hester Vermeulen1

Noten
1. Anne Marije Luik is verpleegkundige in het VUmc in Amsterdam, Hester Vermeulen is stafadviseur en senior onderzoeker van het AMC in Amsterdam en lid lectoraat Evidence Based Nursing bij de Amsterdam School of Health Professions, Arno Mank is verpleegkundig onderzoeker bij het AMC. Contact: h.vermeulen@amc.uva.nl.
2. www.thecochranelibrary.com, www.cinahl.com, www.pubmed.com, www.embase.com, www.picarta.com.
3. Fink RM, Hjort E, Wenger B [et al]. The impact of dry versus moist heat on peripheral IV catheter insertion in a hematology-oncology outpatient population. Oncology Nursing Forum 2009;36(4):E198-204.