Migranten vaker dement dan Nederlanders

Ook hebben zij veel vaker last van milde cognitieve beperkingen. Dat blijkt uit onderzoek van neuropsycholoog Özgül Uysal-Bozkir, die hiermee promoveert aan de Universiteit van Amsterdam. De groep migranten die in de jaren zestig al dan niet als gastarbeider naar Nederland kwam, is inmiddels op leeftijd. Die vergrijzing betekent dat ouderdomsperikelen als verminderd cognitief functioneren de kop opsteken. Het onderzoek van Uysal-Bozkir, onder 2254 ouderen, toont voor het eerst dat oudere migranten veel kwetsbaarder zijn voor dementie dan hun Nederlandse leeftijdsgenoten.

Eenzaamheid en depressie

De kwetsbaarheid van migranten komt voort uit een complex samenspel van diverse factoren. ‘Sociaaleconomische status speelt een rol bij dementie en oudere migranten hebben het op dat vlak vaak niet riant in Nederland,’ legt Uysal-Bozkir uit. Daarnaast vergroten cardiovasculaire aandoeningen en diabetes het risico op dementie. Migranten van Turkse, Marokkaanse en Hindoestaanse afkomst hebben genetische aanleg voor diabetes. De risicofactoren versterken elkaar ook. De gemiddeld lage sociaaleconomische status versterkt de genetische aanleg voor diabetes bijvoorbeeld, omdat de financiële middelen en kennis om gezond te eten vaak ontbreken.

Depressie een risicofactor

Ook psychische factoren als eenzaamheid en depressie spelen een rol, vertelt Uysal-Bozkir, ‘Tijdens mijn onderzoek ving ik signalen op dat oudere migranten gemiddeld vaak eenzaam en depressief zijn in vergelijking met Nederlandse leeftijdsgenoten, hoewel dat niet strookt met het beeld dat we hebben van de meer collectieve mediterrane en Surinaamse cultuur.’ Uit eerder onderzoek blijkt depressie een risicofactor te zijn voor dementie. ‘Maar hoe dat precies meespeelt bij oudere migranten, is een interessante vraag voor vervolgonderzoek,’ aldus Uysal-Bozkir.

Dementiescreening

Om cognitieve klachten bij ouderen met een migratie-achtergrond in kaart te kunnen brengen, ging Uysal-Bozkir eerst op zoek naar psychologische tests die het geheugen goed meten bij migranten. Voor dementie onderzocht de promovendus de Cross-Culturele Dementiescreening test, een meetinstrument ontwikkeld in het Slotervaart ziekenhuis in samenwerking met het AMC. In deze test zijn invloeden van taal, cultuur en opleiding zo veel mogelijk ondervangen, zodat die de meting van het cognitief functioneren niet vertroebelen. Het onderzoek maakt deel uit van de SYMBOL-studie, die mogelijk is gemaakt door het Innovatiefonds Zorgverzekeraars.

8 tips om te Alzheimerfluisteren
Adelheid Roosen geeft tips voor een andere vorm van communicatie met je demente cliënt.  Lees meer >>