'Geef hbo-verpleegkundige coachende rol in verpleeghuis'

Dit is een van de conclusies van promotieonderzoek van Ramona Backhaus aan de Universiteit van Maastricht. Backhaus concludeert op basis van haar onderzoek dat er geen wetenschappelijk bewijs is voor de stelling dat ‘meer handen aan het bed’ leidt tot betere kwaliteit van zorg. In plaats van de aandacht te richten op het aantal medewerkers, moet er meer aandacht komen voor wát ze doen. ‘Er wordt vaak geroepen dat er meer hbo-verpleegkundigen naar verpleeghuizen moeten, maar als je kijkt naar hun taakomschrijving, verschilt die nogal per verpleeghuis’, vertelt Backhaus in een interview met TvZ, vakblad voor verpleegkundigen.

Dezelfde taken als een mbo-verpleegkundige

Het viel Backhaus op dat veel hbo-verpleegkundigen vaak dezelfde soort taken als mbo-verpleegkundigen krijgen, en veelal verpleegtechnische handelingen verrichten. ‘Terwijl ze op hun opleiding natuurlijk veel meer facetten van de verpleegkunde beheersen. In de Bachelor Nursing 2020 neemt de coachende rol een prominente plaats in, en daar zie je in de praktijk nog maar weinig van terug, als je naar de verpleeghuizen kijkt’, vertelt Backhaus. ‘Verpleeghuizen die wél een duidelijke visie hebben over de inzet van hbo-verpleegkundigen, zetten ze veel meer in ter verbetering van de kwaliteit van zorg. Hierbij adviseren ze verzorgenden, zonder dat de verzorgenden het idee hebben dat ze een ondergeschikte rol hebben. Iedereen heeft zijn eigen taken en specialiteiten.’

Goed rolmodel als stagebegeleider

In de verpleeghuizen waar hbo-verpleegkundigen een coachende rol vervullen, is de tevredenheid van de verpleegkundigen over hun taken ook groter, waardoor ze minder snel zullen wegvloeien naar de ziekenhuiszorg. Dit kan volgens de promovenda ook de aantrekkingskracht van de ouderenzorg op toekomstige hbo-v’ers vergroten. Backhaus: ‘Als een hbo-v student begeleid wordt door een goed rolmodel, zoals een hbo-verpleegkundige, is de kans groter dat ze een uitdaging  in de ouderenzorg ziet, dan wanneer ze wordt begeleid door een verzorgende.’

Thuiszorg loopt voorop

In de thuiszorg is de coördinerende en coachende rol van de wijkverpleegkundigen wél duidelijk. ‘Het zou mooi zijn als de intramurale taken van hbo-verpleegkundigen meer zouden lijken op de taken die een wijkverpleegkundige heeft. In die zin loopt de intramurale zorg achter, wat best vreemd is, als je je bedenkt dat in de verpleeghuizen de meest complexe cliënten te vinden zijn.’ Backhaus pleit ervoor dat zorginstellingen een duidelijke visie en taakomschrijving bedenken voor hbo-verpleegkundigen. ‘Verpleeghuizen die geen hbo-verpleegkundige in dienst hebben, weten vaak eigenlijk ook niet zo goed wat voor taken ze zo’n verpleegkundige zouden moeten geven. Dat is zonde.’ Ook blijkt uit haar onderzoek dat meer handen aan het bed, niet per se tot betere kwaliteit van zorg leidt. ‘Soms loont het wellicht meer om één duurdere hbo-verpleegkundige aan te nemen, dan twee verzorgenden. Want zij kan met haar kennis verzorgenden ondersteunen en adviseren, wat uiteindelijk tot meer efficiëntie en betere zorg leidt.’

TvZ is hét vakblad voor verpleegkundigen, gericht op onderzoek, opinie, beleid en management, altijd met een link naar de praktijk.
Meer info over abonnement >>