'Bonus voor excellerende verpleegkundige werkt niet'

De discussie over beloningssystemen in de zorg laaide weer op, toen de Nationale DenkTank eind vorig jaar met een aantal aanbevelingen voor verpleegkundigen kwam. Zij bedachten de zogenaamde CareMiles, waarmee werkgevers bijzondere prestaties van verpleegkundigen kunnen belonen. Met de CareMiles sparen deze verpleegkundigen punten om die uiteindelijk in te ruilen voor cadeaus.

Zonder passie werken
Uit een poll op Nursing.nl bleek in dezelfde periode dat veel verpleegkundigen de CareMiles een goed idee vonden. Maar liefst 89 procent van de 300 stemmers was het eens met de stelling dat deze vorm van belonen, iets bij zou dragen aan hun motivatie en werktevredenheid. Anneke van Kesteren, kinder- en neonatologieverpleegkundige, Ziekenhuis Gelderse Vallei Ede en oproepverpleegkundige neonatologie ziekenhuis Rijnstate Arnhem, is een van hen. ‘Zolang een groot aantal mensen in de zorg zonder passie werkt, mogen verpleegkundigen die het verschil maken extra worden beloond. Doordat de patiënt tegenwoordig zelf het ziekenhuis kiest waar hij wil worden behandeld, wordt patiënttevredenheid steeds belangrijker. Als werkgever is het dan ook belangrijk goede initiatieven te belonen. Als je meer kunt, doet of geeft, is dat een beloning waard.’

Jaloezie en fraude
‘Het hangt er sowieso vanaf wat je met een variabele beloning wil bereiken,’ reageert Kilian Wawoe in Nursing februari. Als het antwoord is: betere prestaties of meer tevreden medewerkers, dan help ik je graag uit de droom: variabele beloning werkt niet. Verpleegkundigen zijn over het algemeen zeer gemotiveerd. Demotivatie komt vooral door factoren waardoor ze hun werk niet kunnen doen, zoals administratieve rompslomp of een slechte leidinggevende. Het laatste wat je wil, is mensen motiveren door geld of cadeautjes. Ik adviseer een aantal ziekenhuizen over beloningsvraagstukken en merk dat motivatie nooit het probleem is. In de financiële sector heb ik alle negatieve kanten van variabele beloning gezien: minder intrinsieke motivatie, meer jaloezie, meer fraude. Wat wel werkt is het verhogen van de kwaliteit van de organisatie, niet presterende medewerkers helpen of overplaatsen, goede leidinggevenden die feedback geven, administratieve procedures versimpelen, mensen de ruimte geven om datgene te doen waarom ze voor dit werk hebben gekozen. Kortom, werken aan kwaliteitsverbetering: ja, dit oplossen met bonussen: nee!’

Liever een compliment of scholing
Ook Francis Bolle van V&VN is geen fervent voorstander van de CareMiles. ‘Natuurlijk kun je belonen binnen de privésfeer door bijvoorbeeld CareMiles, maar professioneler vinden wij het om een vakinhoudelijke beloning te geven aan een excellerende verpleegkundige. Denk aan bij- en nascholing of het geven van extra tijd om iemand vakmatig te professionaliseren. Daar heeft niet alleen de verpleegkundige in kwestie wat aan, maar ook het team, de leidinggevende en zelfs het ziekenhuis. De win-win-situatie is dan vele malen groter.’ Janneke van der Stap, senior verpleegkundige longafdeling in het UMC Utrecht is het met haar eens. ‘Eerlijk gezegd zie ik geen heil in die CareMiles. Laten we eerst eens leren elkaar meer complimenten te geven, in plaats van meteen te strooien met cadeaus. Bovendien, wil je verpleegkundigen die werken voor een iPad of verpleegkundigen die kwaliteit van zorg nastreven? Persoonlijk haal ik meer waardering uit een compliment. Daar kan ik maandenlang op teren.’

Door: redactie Nursing, Nienke Berends

Bekijk het hele artikel ‘Liever een geldbonus dan een compliment’ in Nursing februari. Nog geen abonnee? Neem een 2-jarig abonnement voor maar 35 euro per jaar.