Kwaliteit thuiszorg is in gevaar

Het Centrum Indicatiestelling Zorg (CIZ) geeft sinds begin dit jaar steeds minder indicaties af voor het niveau van verpleegkundigen. Het gaat om handelingen als het toedienen van sondevoeding, stomazakje wisselen en infuus toedienen (uitgezonderd het aanprikken).

Niet opgeleid
Het CIZ indiceert daarvoor persoonlijke verzorging. De gedachte is dat het niet nodig is om hoogopgeleid personeel in te zetten voor handelingen die mensen in principe zelf kunnen doen. Persoonlijke verzorging wordt echter uitgevoerd door verzorgenden niveau C. Volgens thuiszorgbestuurders zijn die voor deze handelingen niet opgeleid.

Verzorgenden
‘Verzorgenden zijn daarvoor volstrekt onvoldoende toegerust’, stelt Marjo Ligthart, bestuurder van De Omring in Noord-Holland. ‘Verpleegkundigen weten wat de risico’s zijn van aandoeningen en kunnen anticiperen op onverwachte zaken. Bij sondes moet je bijvoorbeeld zien of die goed zitten en je moet weten wat je moet doen als dat niet zo is. We krijgen steeds minder geld en worden gedwongen lager geschoold personeel in te zetten. Dat staat op gespannen voet met de roep om meer kwaliteit van zorg.’ Het inzetten van verzorgenden C zet de kwaliteit van zorg onder druk en verhoogt het risico op fouten.

Meer MIT-meldingen
Thuiszorgorganisatie GroenekruisDomicura uit Limburg signaleert een toename van de Meldingen Incidenten Thuiszorg (MIT). Volgens de organisatie is deze trend landelijk. Ook neemt de onvrede van verpleegkundigen toe, omdat de steeds verdergaanda ‘taakfragmentatie’ botst met hun beroepsethiek, aldus directeur Carla Peeters.

Verschraling
Bij de indicatiestelling wordt er onvoldoende gelet op de context waarin de zorg geleverd moet worden, stelt Arnold Schelfhout, bestuurder van Zorgsaam in Zeeuws-Vlaanderen. ‘Je kunt wel indiceren dat enkelvoudige handelingen door een verzorgende moeten worden gedaan, maar bij patiënten met complexe problemen is dat niet verantwoord. Door het inzetten van verzorgenden verschraalt de zorg.’

Financiële problemen
Thuiszorgorganisaties proberen toch zo veel mogelijk verpleegkundigen in te zetten ook al is persoonlijke verzorging geïndiceerd. Omdat ze echter uitbetaald krijgen voor persoonlijke vergoeding, ontstaan er financiële problemen. Schelfhout: ‘Op een gegeven moment krijg je het niet meer betaald.’

Zorgvisie