6 vragen over het Waarschuwingsregister Zorg en Welzijn

Wat het Waarschuwingsregister Zorg en Welzijn is, lees je hier >>>

1. Wanneer kom je in aanmerking voor het register?

‘Allereerst wil ik benadrukken dat de meeste zorgverleners naar eer en geweten werken en nooit met dit register in aanmerking zullen komen. Maar naar aanleiding van verschillende meldingen over diefstal en ongepast gedrag in de regio Haaglanden, heeft werkgeversvereniging ZorgZijn Werkt – aangesloten bij RegioPlus – dit initiatief genomen. Met subsidie van het ministerie van VWS zijn we aan de slag gegaan. Voordat iemand opgenomen mag worden in het Waarschuwingsregister, moet aan de onderstaande voorwaarden worden voldaan:

• De arbeidsrelatie is beëindigd na een strafbaar feit.
• Er moet door de politie een proces-verbaal zijn opgesteld na een aangifte.
• Er is een dossier met voldoende bewijs (zo mag iemand nooit slechts op basis van ‘horen zeggen’ geregistreerd worden).
• Je naam staat naar aanleiding van het incident vermeld in het interne registratiesysteem van de organisatie (het Interne Register).
• Als medewerker moet je door je werkgever op de hoogte worden gebracht van het feit dat je wordt opgenomen in het Interne Register bij je werkgever en in het Waarschuwingsregister.
• Je bent geïnformeerd over de mogelijkheid om bezwaar te maken tegen het besluit.’

Het register mag alleen worden geraadpleegd als je solliciteert bij een deelnemende organisatie. Dat zijn er nu ongeveer 38, vooral in de regio Haaglanden en Rotterdam. Het is voor zorgorganisaties niet toegestaan om na te gaan of huidige medewerkers in het register staan vermeld of om ex-medewerkers met terugwerkende kracht te registreren.’

2. Waarom dit register. Er is toch al tucht- en strafrecht en de VOG?

‘Voor verpleegkundigen is er inderdaad het tuchtrecht, maar dat geldt niet voor verzorgenden en helpenden. Bovendien zijn de zaken die voor de tuchtrechter komen meestal beroepsinhoudelijk, bijvoorbeeld over gebrekkige communicatie. Probleem is dat het in een strafzaak niet altijd tot een veroordeling komt. Dan sta je als werkgever met lege handen. En door de drukte bij het Openbaar Ministerie duurt het sowieso lang voordat strafzaken voor de rechter komen. Dan is de ontslagen werknemer alweer een tijd aan de slag bij een andere zorginstelling. Hij kan in de tussentijd makkelijk een VOG aanvragen, met name omdat er nog geen veroordeling is.’

3. Zorginstellingen bepalen zelf of de zorgverlener in het register hoort, en of je daar voor twee of vier jaar in moet staan. Wat zijn de rechten van de zorgverlener?

‘Dat staat duidelijk beschreven in een protocol. Zo mag je als medewerker altijd bezwaar aantekenen bij een externe klachtencommissie. Werkgevers krijgen eens per vier jaar een audit van RegioPlus waarin wordt bekeken of de procedures juist zijn doorlopen. Of eerder als er klachten over zijn. Het maximum van vier jaar opname in het register hebben we overgenomen van de VOG, dat ook dat maximum hanteert. En of iemand twee of vier jaar krijgt, hangt van het vergrijp af maar ook van zijn positie. Als een stagiaire bijvoorbeeld eenmalig iets heeft gestolen, dan heeft dat andere gevolgen dan wanneer een leidinggevende dat meerdere malen heeft gedaan. De meeste werkgevers willen vooral de vier jaar aanhouden maar vanuit Regioplus wilden we ook een mildere variant toevoegen. De praktijk moet uitwijzen wat het beste is.’

4. Hoe zit het met privacy?

‘De werkwijze van het register is goedgekeurd door de Autoriteit Persoonsgegevens. Alleen de persoonlijke gegevens van een “misdrager” worden volgens een streng protocol in het Waarschuwingsregister vermeld. Er wordt in het register zelfs geen melding gemaakt over de aard van het delict. Ook cliënten blijven volledig buiten beeld. Verder is het register afgeschermd en alleen toegankelijk voor een aantal (HR)medewerkers.’

5. Wat kan ik doen als ik tijdens een sollicitatie te horen krijg dat ik (per abuis) in het Waarschuwingsregister ben vermeld? 

‘Om te controleren of een sollicitant in het Waarschuwingsregister is geregistreerd, voert de organisatie de eerste vijf letters van de achternaam en geboortedatum in. Vervolgens geeft het register aan of er een match is. Het kan dus voorkomen dat iemand dezelfde kenmerken als jij heeft. Bij een match wordt altijd contact opgenomen met de organisatie die de registratie heeft gedaan, tijdens deze check zal dan uitkomen dat het om iemand anders gaat.’

6 Minister de Jonge wil dat alle zorginstellingen verplicht deelnemen aan het register. Is dat een goed idee?

‘Aan de ene kant kan het helpen om het beschreven probleem op te lossen. Maar het is beter als werkgevers alleen meedoen vanuit de overtuiging dat het een goed instrument is. Je moet een open werkcultuur hebben, en willen investeren in preventie van diefstal en grensoverschrijdend gedrag. Zorginstellingen doorlopen een traject waarin veel aandacht is voor de positie van zorgverleners; de OR wordt ook betrokken bij het beleid. Onderdeel van het traject is ook dat medewerkers allerlei workshops bij ons kunnen volgen, van omgaan met agressie en geweld tot grenzen stellen aan grensoverschrijdend gedrag. Het uiteindelijke doel is een prettige werk- en leefomgeving creëren voor personeel en cliënten. Niet om dieven te pakken.’

Verpleegkundigen krijgen voornamelijk een berisping of worden geschrapt uit het BIG-register door grensoverschrijdend gedrag of geen/onvoldoende zorgverlening.