Preventie huidkanker: wat kun je als verpleegkundige betekenen?

Huidkanker is de meest voorkomende kankersoort in Nederland. Jaarlijks krijgen gemiddeld 70.000 mensen deze diagnose. Hoewel huidkanker over het algemeen ook goed te behandelen is, kan dit in sommige gevallen grootschalige gevolgen hebben. Bij ernstige gevallen kunnen er ook uitzaaiingen ontstaan en is huidkanker soms zelfs ongeneselijk gebleken. Gemiddeld sterven 1.000 mensen per jaar aan de gevolgen van huidkanker. Zorgwekkend is dat er ook steeds meer Nederlanders deze diagnose ontvangen. Huidkanker komt steeds vaker voor. In de afgelopen tien jaar hebben we een explosieve toename waargenomen. Zo werden er in 2015 nog 5.887 mensen gediagnosticeerd (toen werden echter nog niet alle vormen van huidkanker in de tellingen meegenomen) en waren dat er in 2024 al 80.000.

De stijgende cijfers worden verklaard door de populariteit van zonnebanken en zonvakanties. Mensen stellen zichzelf steeds vaker bloot aan schadelijke uv-stralen en beschermen zich – ondanks de vele waarschuwingen – onvoldoende.

Huidkanker is in veel gevallen te voorkomen. Het is ook nooit te laat om hier preventief mee aan de slag te gaan. Mensen moeten echter wel over de kennis beschikken om hier daadwerkelijk werk van te kunnen maken. Verpleegkundigen kunnen hier een grote rol in spelen.

Leer patiënten huidkanker herkennen

Huidkanker op of rond de neus, de armen, plekjes op het voorhoofd, de nek of de benen. Het zijn allemaal plekken die vaak worden gezien. De huid die het meeste wordt blootgesteld aan de zon (meestal het gezicht) is ook het meest kwetsbaar voor het ontwikkelen van huidkanker. Het is belangrijk dat de huid regelmatig wordt gecontroleerd. Op die manier kunnen plekjes zo snel mogelijk behandeld worden en wordt voorkomen dat het erger kan worden of zelfs kan gaan uitzaaien. Daarom is het belangrijk dat patiënten leren om huidkanker te herkennen en dat ze regelmatig zelfonderzoek uitvoeren. Leg uit hoe ze verdachte plekjes moeten onderzoeken, hoe ze mogelijke gevaarlijke plekjes kunnen herkennen en wanneer ze het beste een arts kunnen inschakelen.

Informeren naar de risico’s

Verpleegkundigen hebben nauw contact met patiënten. Daardoor zijn zij in staat om een adviserende rol aan te nemen. Belangrijk is dat patiënten worden geïnformeerd over de gevaren van niet-insmeren en het nemen van zonnebanken. Hierbij is het ook belangrijk dat er advies wordt gegeven over hoe schade aan de huid voorkomen kan worden. Denk daarbij bijvoorbeeld aan het dragen van beschermende kleding, het gebruik van de juiste zonnebrandcrème, welke SPF gebruikt moet worden en rond welke uren liever geen blootstelling aan de zon mag plaatsvinden.

Verwijzen naar specialisten

Het is ook de taak van de verpleegkundige om informatie te verstrekken over het soort professionals dat zou kunnen helpen bij het ontdekken van verdachte plekjes en het vervolgen van de behandeling.
Zo kan zorgpad huidoncologie Dr. Brinkmann Kliniek aangehaald worden, kan er een verwijzing volgen naar een dermatoloog. Vooral bij kwetsbare patiënten die een risicogroep vallen, is het belangrijk om deze informatie verder te verstrekken. Op die manier weten zij op welke momenten ze zelf aan de bel moeten trekken en op welke plekken zij dan verder geholpen kunnen worden. Zo zorg je ervoor dat zij sneller handelen om erger te voorkomen.