Dat blijkt uit onderzoek van geriater Sophia de Rooij uit het AMC in Amsterdam. Het onderzoek is in december gepubliceerd in JAMDA, Journal of the American Directors Association.
Functieverlies
De Rooij en haar collega’s onderzochten 639 65-plus patiënten die acuut waren opgenomen in drie Nederlandse ziekenhuizen. Een kwart van de groep had één of meer dagen een katheter, bij een gemiddelde opnameduur van zes tot zeven dagen. Deze groep had een tweemaal hogere kans om binnen drie maanden te overlijden dan de 65-plussers die geen katheter hadden. Ook hadden katheterdragers een grotere kans op functieverlies. En bleven ze langer in het ziekenhuis en werden ze vaker binnen een jaar in een verpleeghuis opgenomen.
Goede alternatieven
In het nieuwste AMC Magazine adviseert geriater Sophia de Rooij acuut opgenomen ouderen alleen een inwendige katheter te geven wanneer en zolang het echt nodig is. ‘Voor veertig tot vijfenveertig procent van de patiënten die er nu een krijgen, zijn goede alternatieven voor handen. Zoals een externe katheter of speciale, sterk absorberende luiers’, zegt De Rooij in AMC Magazine. ‘Is een blaaskatheter wel medisch echt noodzakelijk, dan is het zaak om de patiënt goed in de gaten te houden. Wat betekent: vaker de temperatuur opnemen en dagelijks controleren op infecties, mobiliteit en valrisico.’
Onnodig risico voor patiënt
Het is al langer bekend dat ziekenhuispatiënten tijdens hun opname een urinekatheter krijgen, terwijl daar geen goede indicatie voor is. Vorig jaar schreven medisch bioloog Jolien Janzen en internist-infectioloog Suzanne Geerlings al in het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde dat patiënten hierdoor onnodig risico op het ontwikkelen van complicaties zoals een urinekatheter-gerelateerde urineweginfectie (UWI). Dit kan vervolgens leiden tot gebruik van antibiotica – wat gerelateerd is aan het ontstaan van resistentie – en mogelijk tot verlenging van de opnameduur.
Lees ook: Evidence Based Practice – Is bij een blaaskatheter tweemaal daags een ‘onderwassing’ nodig?
JAMDA / Nursing
Door: redactie Nursing, Marloes Oelen
Meer Nursing
Richtlijnen en protocollen
Op deze pagina proberen we de laatste richtlijnen voor je bij te houden. Heb je een tip? Mail marloes.oelen@reedbusiness.nl
Ga naar de pagina verpleegkundige richtlijnen en protocollen
Nursing experts
Collega’s die weten waar ze het over hebben, die de diepte ingaan. Paul en Henri zijn ieder op hun eigen vakgebied experts. Iedere zes weken plaatsen zij een nieuwe vakinhoudelijke blog over hun werk. Zo blijf je bij!
Ga naar de Nursing Experts
Leren en loopbaan
In de sectie Leren en Loopbaan lees je de leukste artikelen over je carrière, salaris, onderhandelen werken in de nacht en agressie.
Lees meer.
Als ik zie hoe weinig materiaal er is voor de verpleegkundige in verpleeghuizen en thuiszorg zou ik het grotere risico begrijpen.
Maar ik begrijp dat zelfs in sommige ziekenhuizen in plaats van inco-materiaal, mensen naar toilet helpen of op de po zetten, vaak besloten wordt om een blaaskatheter te plaatsen. Voor mannen is dat in deze gevallen al helemaal niet nodig en voldoet een condoomkatheter. Maar ik zie dat er collega’s zijn die niet goed weten hoe ze te gebruiken.
Een tillift per afdeling (ipv 1 per verdieping) zou ook helpen.
Kortom, het is een kwestie van man- en vrouwkracht en een investering; grotendeels een kwestie van geld.
Bij patiënten met een medische indicatie voor een katheter zou het strikt volgen van het protocol wel eens levensreddend kunnen zijn. Hygiëne en haast zijn geen vijanden!
En toch lees ik niet meer dan dat er een verband bestaat.
Ik denk zelfs dat het ouder zijn ansich al een risico vomt.
Het probleem is redelijk duidelijk en ook is bekend dat er ‘voor veertig tot vijfenveertig procent van de patiënten die er nu een krijgen, goede alternatieven voor handen zijn’.
Maar wie zorgt er voor en controleert dat de manier van werken dan ook met ingang van gisteren wordt verbeterd? En dat adviezen zoals van Gavi (zie de reacties) worden opgepikt?
Zijn die catheters dan zo gevaarlijk of zijn de mensen die een catheter krijgen gewoon veel zieker en hebben ze daarom meer kans op overlijden en comorbiditeiten?