Het stond vorige week op vrijwel alle nieuwssites: artsen worden geïntimideerd door hun patiënten. Is dat echt zo, of zijn medici nog steeds niet in staat tot het aangaan van een gelijkwaardige relatie?
Vroeger waren artsen experts op het gebied van intimidatie. Zo was het gebruikelijk om de patiënt te informeren in onbegrijpelijk potjeslatijn. Dat er van het verhaal praktisch niets werd begrepen was geen enkel probleem. Het was immers vooral de bedoeling dat de patiënt diep onder de indruk raakte van de kennis van de dokter.
Wat daarbij hielp was een witte jas, een stethoscoop en een gewichtige blik die geen tegenspraak duldde. Grote visites waren vooral een uiting van machtsvertoon. Als iets de patiënt de stuipen op het lijf joeg was het wel de binnenkomst van zeven artsen tegelijk. Zelfs de meest assertieve patiënt durfde dan geen woord meer uit te brengen.
Veel gebruikte intimidatiemethoden zijn vandaag de dag bij wet verboden. Zo moet de arts zijn patiënten tegenwoordig adequaat voorlichten. Potjeslatijn is uit den boze. Ook mag de arts niet meer liegen over de diagnose, informatie achterhouden of zonder toestemming van de patiënt een onderzoek of behandeling starten.
Internet heeft de emancipatie van de patiënt verder versterkt. Waar vroeger ja en amen werd geknikt door onwetende patiënten, worden nu kritische vragen gesteld. Sommige patiënten bedenken zelf een heel behandelplan. De dokter hoeft alleen nog maar even te tekenen.
De toegenomen gelijkwaardigheid tussen arts en patiënt is niet iets waar medici en masse bij staan te juichen. Vrouwen willen doorgaans gewoon een goede dokter zijn, maar veel mannen kiezen het vak nog altijd vanwege de status en het aanzien. Wanneer dat aanzien dan tegenvalt is er een aantal strategieën:
Sommige artsen met een hang naar oude tijden wijken uit naar het platteland van Frankrijk. Mede omdat patiënten daar nog gewoon de autoriteit van de dokter respecteren. Anderen gaan, binnen de regels van de wet, gewoon door met het intimideren van de patiënt. Ik ga er vanuit dat jullie in de praktijk ook nog regelmatig botte artsen meemaken. Tot slot is er de mogelijkheid de moderne patiënt van intimidatie te betichten.
Het probleem met intimidatie is dat het om een ervaring gaat. Zouden artsen normale assertiviteit beleven als intimidatie, gewoon omdat zij nog steeds niet gewend zijn aan tegenspraak? Wordt hedendaagse mondigheid door artsen van de oude stempel verward met een agressieve houding? Volgens hoogleraar gezondheidskunde Ivan Wolffers wordt het begrip intimidatie veel te snel gebruikt. Artsen moeten niet zo zeuren en beter leren communiceren.
Wat vind jij: zijn artsen nog steeds niet in staat tot het aangaan van een gelijkwaardige relatie, of zijn patiënten echt buitensporig vervelend?
Hugo is interim verpleegkundige en medisch socioloog.
hugovanderwedden.nl | twitter @hugovdwedden
Geef je reactie
Om te kunnen reageren moet je inlogd zijn. Inloggen Ik heb nog geen account