‘Het huidige systeem zorgt ervoor dat opleiden vooral draait om capaciteit en kennis, maar we vergeten de emotie.’
Tekst Julian Hooikaas*
‘Stel je een leerling voor. Eerste dag op de afdeling. Pieper in
Julian Hooikaas, student hbo-verpleegkunde
Foto: Jenneke Luijmes
Reader Interactions
6 reacties
Geef je reactie
Om te kunnen reageren moet je inlogd zijn. Inloggen Ik heb nog geen account
Wij zijn sinds 3 jaar een LIA afdeling en ik vind het een uitdaging om de studenten een goede stage te bieden. Het begint met een veilig leerklimaat om zowel de studenten als begeleiders te laten ontwikkelen. Dit leerklimaat houdt in dat alle betrokkenen zich durven open te stellen in het ‘leren van en met elkaar’. Hierbij hoort juist ook dat er ruimte moet zijn voor emoties naast alle andere leerpunten. Ook als begeleiders geven we onze leerpunten aan bij de studenten.
Aan het einde van de stage beoordelen de studenten onze afdeling op het leerklimaat en we zijn kritisch naar de uitkomsten om de LIA te verbeteren.
Herkenbaar is de situatie ook voor mij als leerling-verpleegkundige op mbo-niveau 4. Tijdens mijn werk in de extramurale zorg heb ik mij drie maanden lang onveilig gevoeld door het pestgedrag van collega’s en de aanwezige roddelcultuur. Als leerling werd mij vaak gezegd dat ik mijn plek moest kennen en dat ik geen eigen mening mocht uiten.
Na drie turbulente maanden besloot mijn werkgever mijn opleiding te beëindigen en mij te wijzen op vermeende ongeschiktheid. Daarbij kreeg ik onterechte beschuldigingen dat ik geen emoties of empathie zou hebben. Dit soort ervaringen komt helaas bij veel leerlingen voor, ongeacht het opleidingsniveau.
Ik ben van mening dat deze manier van denken moet stoppen. Er moet meer aandacht zijn voor hoe leerlingen zich voelen en wat zij meemaken, in plaats van dat er voor hen wordt ingevuld. Stop met discriminatie, pesten en roddelen, en wees eerlijk tegen elkaar.
😍🥰 xx lia
Op mijn oude werkplek zoveel leerlingen meegemaakt die het bijltje erbij neer gooide omdat ze door collega’s in de huizen als voetveeg gebruikt werden. Als ze vroegen om overplaatsing, dan wordt hun verteld dat dit bij hun leerproces hoorde. Er werdt geen veilige werkplek geboden.De 1 ging dapper door, de ander stopte met de opleiding omdat ze bijna in burnout zaten. Zelf heb ik gelukkig nooit last gehad met leerlingen, en waren altijd blij met mij als begeleider. Werk nu bij andere organisatie waar er geluisterd wordt naar leerlingen.
Wat enorm vervelend dat studenten dit op hun leerwerkplek of stageplek ervaren. Ik herken gelukkig de reacties van de studenten op onze ZIC hier niet in.
Ik ben wel erg benieuwd of Julian een idee heeft hoe het anders zou kunnen. Is hij ermee bezig, als verbetertraject? Of heeft hij dit ergens op school neergelegd, zodat deze met de praktijk stappen kan gaan ondernemen?
Worden de leerwerkplekken/stageplekken erop gewezen dat het zo voelt? Wanneer zo’n plek dit niet te horen krijgt, kunnen ze er ook niks aan veranderen.
Dank voor je reactie, en wat mooi om te lezen dat jullie ZIC een plek is waar studenten zich wél gezien, gehoord en gesteund voelen. Zulke afdelingen zijn ontzettend waardevol, juist omdat ze laten zien hoe het óók kan.
Mijn blog gaat echter niet over één afdeling of een enkel incident, maar over een bredere ontwikkeling die ik veel terug hoor van leerlingen tijdens gastlessen op verschillende scholen, én van beginnende professionals. Het zijn ervaringen die niet altijd hardop worden gedeeld op de werkvloer, omdat leerlingen zich kwetsbaar voelen binnen de hiërarchie en bang zijn om als “moeilijk” gezien te worden in een afhankelijke positie. Juist daarom is het belangrijk dat dit gesprek gevoerd blijft worden.
Daarnaast is dit stuk niet geschreven vanuit mijn positie als student, maar als iemand die al vanaf zijn zestiende aan het bed staat. De hbo-V is voor mij een aanvulling op een loopbaan waarin ik zie hoe groot de impact van een veilig leerklimaat kan zijn, én wat er gebeurt wanneer dat ontbreekt!
En ja, ik ben zeker actief bezig met dit onderwerp. Niet alleen door erover te schrijven, maar ook door het structureel te bespreken binnen opleidingen en met praktijkbegeleiders. Niet om met vingers te wijzen, maar om mee te bouwen aan een cultuur waarin emotie, ruimte, veiligheid en de klik net zo serieus worden genomen als kennis en capaciteit.
Dat jullie afdeling een omgeving biedt waarin studenten zich níét herkennen in deze negatieve ervaringen, is precies het soort voorbeeld dat ik graag breder wil zien: een plek waar onzekerheid mag bestaan, waar fouten maken deel is van leren, en waar een leerling niet hoeft te vechten voor bestaansrecht.
Juist daarom waardeer ik je reactie. Want hoe meer afdelingen zoals die van jullie laten zien wat er goed gaat, hoe sterker we samen kunnen bouwen aan een zorg waarin opleiden menselijker, gelijkwaardiger en duurzamer wordt.