Deze opbouwschema's voor pijnmedicatie voorkomen verspilling

Een zo hoog mogelijk patiëntcomfort en zo min mogelijk verspilling van medicatie, dat is het doel van nieuwe opbouwschema’s voor de dosering van neuropathische pijnmedicatie. Verpleegkundigen hebben een belangrijke rol bij de evaluatie.

De opbouwschema’s zijn gemaakt door het Noordwest Pijncentrum, onderdeel van Noordwest Ziekenhuisgroep, ziekenhuisapothekers en de Geneesmiddelencommissie Noord-Holland Noord. Anesthesioloog-pijnspecialist Gitara Edward-Rutten en ziekenhuisapotheker Ingrid van Haelst beschrijven de methode in Medisch Contact.

Neuropathische pijnmedicatie

Zij maakten opbouwschema’s voor 7 zogenoemde neuropathische pijnmedicijnen, dus medicatie tegen zenuwpijn. Deze medicatie geven vaak bijwerkingen en het effect is pas na enige weken merkbaar, wat invloed heeft op de therapietrouw.

Er zijn schema’s voor de opbouw van de dosering van amitriptyline, duloxetine, nortriptyline, gabapentine, pregabaline, carbamazepine en oxcarbazepine. Indien nodig zijn er schema’s voor een langzame opbouw, zoals voor 70-plussers en/of patiënten met een verminderde nierfunctie.

Tegen medicijnverspilling

Standaard was in het elektronisch patiëntendossier van de Noordwest Ziekenhuisgroep vooringevuld dat medicatie werd verstrekt voor 30 of 90 dagen. Dit werkt medicijnverspilling in de hand, schrijven Edward-Rutten en Van Haelst. Sommige patiënten stoppen eerder, anderen patiënten hebben mogelijk een andere dosering nodig.

Daarom zijn er voorgedefinieerde combinaties van medicatieopdrachten (VCMO’s) gemaakt. Een patiënt krijgt een nieuw geneesmiddel eerst voor 2 weken. Hoeveel stuks aan medicatie is ook afhankelijk van de grootte van de verpakking. ‘Tevens wordt bij de opbouw pas een doseervorm met een hogere dosering voorgeschreven als gebleken is dat deze dosering, samengesteld uit al in gebruik zijnde lagere doseervormen, geen bij­werkingen geeft’.

Voorbeeld opbouwschema dosering

Edward-Rutten en Van Haelst noemen in Medisch Contact het schema voor pregabaline als voorbeeld. Hieronder lees je hoe het begin van dit opbouwschema er ongeveer uitziet:

• Een medicatieopdracht/VCMO voor 4 weken, met capsules van 75 mg.
• De eerste 2 weken krijgt de patiënt 28 stuks, dat is een halve verpakking. Hij krijgt ook alvast een vervolgrecept voor 56 stuks, een hele verpakking.
• De patiënt bouwt in die 2 weken op van 1 dd 75 mg naar 2dd 75mg.
• Na eerste 2 weken voldoende effect: dan wordt het vervolgrecept gebruikt en krijgt de patiënt dus 56 stuks van 75 mg.
• Te veel bijwerkingen en omzetting naar een ander middel: er zijn maximaal 28 capsules gebruikt
• Na eerste 2 weken beperkte bijwerkingen maar onvoldoende effect: in week 3 en 4 opbouwen naar 2dd 150 mg, met capsules van 75 mg, zodat de patiënt bij te veel bijwerkingen altijd naar een dosering van 75mg kan zonder verspilling van medicatie.

Zo kunnen zorgverleners in de eerste 2 weken al minimaal 28 capsules pregabaline besparen. Ook bij het eventueel verder ophogen van de dosering wordt op deze manier gewerkt.