Tekort aan verpleegkundigen in Europa dreigt

De vergrijzing, met een toenemende vraag naar zorg, en de naderende pensionering van een hele generatie verpleegkundigen, zal in veel landen tot tekorten leiden. Dit verklaart de OECD in haar rapport ‘Health at a glance: Europe’. In het rapport vergelijkt de organisatie de gezondheid en gezondheidszorg van 35 Europese landen. Dit doet zij ondermeer op basis van  zorgindicatoren die zijn opgesteld door de Europese Unie.

Met ruim 8 verpleegkundigen per 1000 inwoners neemt Nederland een middenpositie in. Dit is bijna de helft minder dan Zwitserland, Denemarken, België, Ierland, IJsland en Noorwegen, die 14 tot 16 verpleegkundigen per 1000 inwoners tellen. De landen met in verhouding de minste verpleegkundigen zijn Turkije en Griekenland met respectievelijk 1,6 en 3,3 verpleegkundigen per 1000 inwoners. In bijna alle OECD landen is het aantal verpleegkundigen per 1000 inwoners toegenomen tussen 2001 en 2010, behalve in Letland en Slowakije.

De OECD is positief over het inzetten van ‘advanced nurse practitioners’ / verpleegkundig specialisten om met name de eerstelijnszorg toegankelijk te houden en van een hoog niveau. Er dreigt namelijk ook een tekort aan huisartsen in veel landen. In het rapport wordt verwezen naar onderzoeken die aantonen dat het inzetten van (advanced) nurse practitioners voor kleinere kwalen en routine controle de toegankelijkheid van de zorg verhoogt en de wachtlijsten verkort terwijl de zorg die ze leveren kwalitatief net zo goed is als de zorg door een arts. De kosten stijgen hierbij doorgaans niet of nemen zelfs af.

Het UWV meldde eerder dit jaar dat in Nederland tot en met 2015 geen tekorten aan personeel in de zorg zijn te verwachten. Daarna zouden de tekorten inderdaad flink op kunnen lopen, met name door de pensioneringsgolf. Dit zal in eerste instantie vooral merkbaar zijn in de verpleeghuizen en thuiszorg.