Verpleegkundige berispt na dood patiënt

De patiënt (58) werd 10 september 2012 vrijwillig opgenomen op een psychiatrische afdeling in Isala in Zwolle. Hij was door de huisarts doorverwezen vanwege wegrakingen met een katatoon mutistisch beeld. Dat wil zeggen dat patiënt voornamelijk in apathische toestand was en niet sprak. Afgesproken werd dat patiënt vrijheden had met verpleging en familie.

Zichzelf en verpleegkundigen bevuilen
In de periode hierna vertoonde patiënt een wisselend beeld. Hij vertoonde bij vlagen katatoon/mutistisch gedrag waarop hij met een directieve aanpak vaak wel aanspreekbaar was. De patiënt kwam enorm aan in gewicht, en bevuilde zichzelf, een verpleegkundige en de afdeling met zijn ontlasting en urine. De psychiater in opleiding die betrokken was bij de opname, liet de patiënt hierop weten dat incontinentie niet werd geaccepteerd.

De helft van de verpleegkundigen weet niet wat het medisch tuchtrecht voor hen inhoudt. Lees meer>>

Op 3 oktober 2012 had de eerste verpleegkundige avonddienst. Zij noteerde het volgende in haar rapportage: ‘Tot 20.00 prima aanwezig, heeft zich gedoucht. Lag om 21.00 languit in z’n kamer in z’n eigen urine, hem directief aangesproken om zelf de boel op te ruimen. Lukte moeizaam. Dhr opdracht gegeven zichzelf te wassen, maakt snurkende geluiden, lijkt steeds weg te zakken bij aanspraak reageert Dhr wel.’ De verpleegkundige is daarna nog viermaal bij de patiënt langsgegaan, onder meer om hem te vragen met het stoppen van het maken van vreemde geluiden, omdat andere patiënten hierover klaagden. Hierbij ruimde ze steeds de urine op die de patiënt had laten lopen. De patiënt zat had zich uitgekleed en zat naakt in zijn rolstoel. Er was geen aanwijzing dat hij zichzelf had afgedroogd.

Overdracht nachtdienst
Tussen 23.00 en 23.30 uur vond de overdracht tussen de avonddienst en de nachtdienst plaats. Om 00.00 uur deed de nachtverpleegkundige de ronde. Zij heeft in het verweerschrift en ter zitting laten weten dat zij daarna nog tweemaal, terwijl zij buiten rookte, bij patiënt door het raam naar binnen heeft gekeken. Zij rapporteerde dat ze de patiënt had opgedragen zich aan te kleden en naar bed te gaan. Om ongeveer twee uur ’s nachts was er een luide snurkende ademhaling, die licht rochelend was. Daarop is het nachthoofd gebeld, en de patiënt –inmiddels blauw aanlopend en met een saturatie 48-82- werd naar de SEH gebracht. Daarop overleed de patiënt. Omdat er geen obductie is verricht, is het onduidelijk of de patiënt is overleden omdat hij te lang ontbloot in zijn kamer heeft doorgebracht.

Niet adequaat gereageerd
De dochter van de patiënt heeft de klacht ingediend bij het tuchtcollege. Zij verwijt de verpleegkundige dat ze nalatig heeft gehandeld door onvoldoende zorg te geven aan de patiënt, met de dood tot gevolg. Ze verwijt de verpleegkundige onder andere dat ze niet eerder een arts heeft ingeschakeld toen de situatie verslechterde, dat ze haar vader urenlang in zijn eigen ontlasting en urine liet zitten, de directieve behandelmethode voorrang heeft gegeven boven de menselijke aspecten en niet adequaat heeft gereageerd toen de patiënt snurkende geluiden maakte en leek weg te zakken.

Onlangs werd een verpleegkundige uit het BIG register geschrapt, omdat hij eerder schuldig was bevonden in een rechtszaak waarbij hij hiv-besmet bloed inspoot bij gedrogeerde slachtoffers. Na zijn gevangenisstraf ging hij aan het werk als wijkverpleegkundige.
Lees meer>>

De verpleegkundige zegt in haar verweer dat zij de patiënt directief heeft aangesproken, conform de afspraken die hierover waren gemaakt. Zij heeft de patiënt geholpen met het uittrekken van zijn natte kleding en hem aangespoord zich te verschonen. Verweerster is verschillende keren bij patiënt gaan kijken en heeft hem aangespoord zichzelf aan te kleden. Het gedrag van patiënt was vaker voorgekomen en er was voor verweerster geen aanleiding om te denken dat er sprake was van een verslechtering van de gezondheid van patiënt. Verweerster heeft zelf geen snurkende geluiden waargenomen maar kreeg hierover signalen van andere patiënten. Zij heeft patiënt hierop aangesproken. Van een alarmerende situatie was geen sprake. Wel gaf ze te kennen dat zij zich ervoor schaamt dat het zo is gegaan en heeft zij haar excuses daarvoor aangeboden.

De uitspraak
Het college vindt dat de verpleegkundige bij de overdracht aan de nachtdienst, samen met de andere verpleegkundige de patiënt had moeten aankleden en in bed had moeten leggen. Inmiddels waren er immer twee uren verstreken waarin patiënt ongekleed en onafgedekt in de rolstoel zat. Los van de menselijke en gezondheidsbezwaren, hadden zij volgens het college kunnen controleren hoe het gesteld was met diens psychische en lichamelijke gezondheid. In die zin is zij tekort geschoten in de zorg die zij jegens patiënt moest betrachten en is de klacht gegrond verklaard. De verpleegkundige van de avonddienst heeft een waarschuwing gekregen, de verpleegkundige van de nachtdienst –die tevens verzuimde om eem MIP-melding te doen- is door het college berispt.