Meer verpleegkundigen op bachelorniveau, die kant gaat het op in Nederland. Wat betekent dat voor de mbo-opgeleide collega? Niemand hoeft nu voor zijn baan te vrezen, maar als het aan de werkgevers ligt, wordt een groot deel van hen bachelor.
Sinds de wijkverpleegkundigen mogen indiceren, houdt het onderwerp ‘mbo-hbo’ Tamara Harzevoort (33) en haar collega’s van de Twentse thuiszorginstelling Zorg Plus Thuis danig in de greep. Als verpleegkundige in de wijk (mbo) doet ze min of meer hetzelfde werk als de wijkverpleegkundigen (hbo). ‘Zorg coördineren, indicaties aanvragen bij het CIZ, zorgplannen opstellen, multidisciplinair overleg beleggen.’
Maar dit jaar steekt de zorgverzekeraar daar een stokje voor. Alleen hbo’ers mogen nog indiceren en daar hoort een nieuwe rol bij. De kwaliteitsrol, noemen ze dat bij Zorg Plus Thuis, zegt Tamara. Ook het inzetten en coördineren van zorg en de scholingen vallen nu onder het domein van de wijkverpleegkundige. Dat betekent dat mbo’ers dit jaar weliswaar nog volop mee indiceren en zorgplannen schrijven, maar onder supervisie van een hbo-v’er. ‘Dat voelt anders, zegt Tamara. ‘Alsof we ons moeten verantwoorden, en wat we deden, niet goed genoeg was. Terwijl ik altijd goed heb gefunctioneerd in de wijk.’
Thuiszorg
De grote vraag is of er wel voldoende wijkverpleegkundigen zijn om die nieuwe rol op te kunnen pakken. In de thuiszorg is nu circa driekwart van de verpleegkundigen mbo-opgeleid. Zorgkoepels ActiZ (ouderenzorg) en BTN (thuiszorg) becijferden dat er dit jaar ruim 2300 extra bacheloropgeleide verpleegkundigen nodig zijn en dat het tekort in 2017 tegen de 6000 zal lopen. Van de opleidingen stromen er lang niet genoeg in. Dus richten de thuiszorginstellingen de pijlen op hun eigen mbo’ers. Die gaan ze vanaf dit jaar massaal laten doorscholen. Althans, dat proberen ze. Want niet iedereen wil of kan.
Ook Tamara kreeg de vraag voorgelegd: waarom doe je de hbo-v niet? ‘Maar dat gaat niet. Ik heb een baan en een gezin. Bovendien heb ik mijn verpleegkundediploma al. Waarom drie jaar naar school om hetzelfde werk te blijven doen? Ik zie de meerwaarde niet.

Blijf op de hoogte van alle mbo-hbo ontwikkelingen in het Nursing Dossier Beroepsprofielen
Ziekenhuizen
Ondertussen komt in het werkveld het onderscheid tussen hbo en mbo voor het eerst echt op gang. Het Jeroen Bosch Ziekenhuis in Den Bosch stelde als een van de eerste ziekenhuizen aparte profielen op. Het ziekenhuis wil niet alleen méér hbo’ers, maar geeft ze ook meer verantwoordelijkheden (zorg plannen en coördineren, supervisie voeren, collega’s coachen) en betaalt ze daarnaar. Meer hbo en dus minder mbo, die kant lijkt het in alle ziekenhuizen op te gaan.
GGZ
In de GGZ leeft de wens naar meer hbo ook, hier aangejaagd door de ambulantisering. Robert Meijburg, verpleegkundig opleider bij de GGZ Parnassia Academie, vertelt dat de mbo-hbo-verhouding, die nu 70-30 is, in de toekomst 50-50 zal worden. ‘Tot nog toe werkten niveau 4 en 5 door elkaar heen en deden ze grosso modo hetzelfde werk. Maar de ambulantisering vraagt om een ander type medewerker, die meer zelfstandig kan werken.’
Voor de huidige mbo’er verandert er nu nog niet zoveel, dat is vergelijkbaar met de ziekenhuissector. Maar na 2020 zal het werk van een mbo-v’er er volgens Meijburg compleet anders uitzien. ‘Hbo’ers gaan in de toekomst spreekuren houden, doen de complexere zorg, de zorgcoördinatie en overstijgende zorg. De mbo’ers zijn er dan voor de chronische en basiszorg.’ Het overleggen met andere disciplines, het aanspreekpunt zijn; dat wordt nu nog heel sterk bepaald door ervaringsjaren. Straks zal dat meer langs opleidingslijnen verlopen, verwacht Meijburg, net als de leidinggevende functies. ‘Het gaat hoe dan ook veranderen. Toen ik het artikel in Nursing las over het Jeroen Bosch Ziekenhuis, heb ik al onze 3900 medewerkers daarop gewezen: jongens, lees dit, dit gaat er bij ons ook aankomen.’
Lees het hele artikel in Nursing april 2015. Neem een abonnement!
Geef je reactie
Om te kunnen reageren moet je inlogd zijn. Inloggen Ik heb nog geen account