Tijdens het zorgberoependebat dat in december 2013 werd gehouden werd er vanuit verschillende invalshoeken gekeken naar hoe de zorgvraag er in 2030 in Nederland uit zal zien en wat dat betekent voor de beroepsgroepen in de zorg. Hans Landman en Leonoor Hermanides-Willenborg van V&VN afdeling Sociaal psychiatrisch verpleegkundigen zijn niet helemaal gerust op het verloop van dit debat, zo schrijven zij in hun bijdrage.
Op vrijdag 13 december 2013 vond in het Beatrixtheater te Utrecht het Zorgberoependebat plaats, onder auspiciën van het Zorginstituut Nederland. De commissie Innovatie Zorgberoepen & Opleidingen heeft van VWS de opdracht te onderzoeken wat patiënten en burgers in 2030 nodig hebben om zo lang mogelijk in hun eigen omgeving te kunnen blijven wonen en daar ook hun verantwoordelijkheid in te nemen. Wat zijn dan de gewenste kernberoepen en opleidingen? Een voorspelling daarover op zo’n lange termijn lijkt, zo leert de ervaring, een hachelijke onderneming. Temeer omdat men op basis daarvan een nieuwe beroepenstructuur en opleidingscontinuüm voor de zorg wil ontwikkelen; waarbij de commissie geheel voorbij lijkt te gaan aan de huidige beroepen en opleidingen, die medische en verpleegkundige zorg van goede kwaliteit bieden.
2400 zorgberoepen
Interessant was de inleiding van Marian Kaljouw, over de taken en activiteiten van de Commissie Innovatie Zorgberoepen en Opleidingen, die in 2012 is opgericht op verzoek van minister Edith Schippers. Helaas kregen we niet de verwachte informatie over hoe de commissie de ruim 2400 beroepen in de Gezondheidszorg (met eveneens ruim 1700 verschillende opleidingen) denkt terug te kunnen brengen tot de beoogde 40 beroepen.
Verspreid over het hele land praten en denken 28 focusgroepen, samengesteld uit patiënten, burgers en zorgverzekeraars, mee over de verwachte gezondheidszorg in 2030; een en ander wordt begeleid door medewerkers van het Verweij Jonker instituut.
Nationale Denktank
Daarnaast boog De Nationale Denktank 2013, een team van 25 jonge academici, zich over de toekomst van de Nederlandse gezondheidszorg. De presentatie van de Nationale Denktank ‘iedereen chronisch gezond in 2030’, was prikkelend en verfrissend! Op enthousiaste wijze presenteerden de denktank het rapport ‘Uitgedokterd’ waarin de deelnemers hun antwoord hebben neergelegd op de vraag: ‘Hoe bevorderen we in de Nederlandse gezondheidszorg dat mensen zo lang mogelijk zelfstandig functioneren, daar verantwoordelijkheid voor nemen en aanspraak maken op de zorg en ondersteuning die maatschappelijke waarde oplevert?’ Waarbij zij uitgaan van de definitie van gezondheid van de WHO (2012):
Gezondheid is het vermogen van mensen zich aan te passen en eigen regie te voeren, in het licht van fysieke, emotionele en sociale uitdagingen van het leven. Gezond zijn betekent zich kunnen aanpassen aan verstoringen, veerkracht hebben, een balans weten te handhaven of te hervinden zowel lichamelijk, geestelijk en maatschappelijk.
Het antwoord bestaat uit 10 oplossingen voor ‘veerkrachtzorg’. Twee daarvan werden tijdens de presentatie verder uitgewerkt, één deed ons sociaal psychiatrisch verpleegkundige hart sneller kloppen: de Carte Blanche aanpak in de jeugdzorg. De geschetste competenties die voor deze oplossing nodig zijn, sluiten o.i. bijna naadloos aan op het competentieprofiel van de spv. Hier ligt een nieuwe uitdaging, die we zeker de komende tijd verder gaan onderzoeken en hopen te verzilveren !
De heer Hans Boutellier, van het Verweij Jonker instituut, stipte in zijn voordracht nog even aan dat de nieuwe visie op gezondheid ok kan leiden tot een tweedeling in de maatschappij. De minder weerbare patiënt kan zich schuldig gaan voelen over ziekte ten gevolge van bijvoorbeeld zijn / haar leefstijl.
Lees zelf ook ‘uitgedokterd’ – 10 oplossingen voor veerkrachtzorg! Wilt u betrokken worden bij het innovatieve netwerk van de denktank mail dan naar www.nationale-denktank.nl.
Meer diepgang
Het debat had wat ons betreft wat langer mogen duren en ook wat meer diepgang mogen krijgen. Er werd naar ons idee te veel voor ‘eigen parochie gepreekt’ en daarmee ook om de ‘hete brei’ heen gedraaid. Belangrijke thema’s als de ethiek in de gezondheidszorg – mag men nog wel ziek zijn en waar liggen de grenzen van wat een humaan leven genoemd kan worden – de hieraan gelieerde vraag over de eigen verantwoordelijkheid, werden herhaaldelijk op deskundige wijze omzeild. Opvallende afwezige discipline in het panel was daarbij een vertegenwoordiger van de ggz. Deze dag ademde de geest van de “maakbare ” patiënt, men gaat uit van preventie, eigen verantwoordelijkheid en zelfregie; aan de vraag of alle zieke mensen lichamelijk of geestelijk hiertoe wel in staat zijn kwam niet aan de orde.
De meest fascinerende vraag kwam uit het publiek: ‘Zitten we hier in 2030 niet met een geheel nieuw zorgstelsel, maar met dezelfde problemen en vragen?’ Die vraag houdt ons nog steeds bezig!Medio 2014 wil de commissie Innovatie Zorgberoepen & Opleidingen de eerste contouren van de nieuwe zorgberoepen en het opleidingscontinuüm presenteren. Dit na nader onderzoek en informatieverzameling uit nieuwe focusgroepbijeenkomsten. Laten we hopen dat er dan ook wat meer diepgang in het project is gekomen en dat de aandacht ook gevestigd wordt op de geestelijke gezondheidszorg , waar eigen regie en verantwoordelijkheid voor de eigen gezondheid soms wat complexer is dan in de algemene gezondheidszorg. Ook lijkt het ons van vitaal belang belangrijke beroepsopleidingen in een zeer vroeg stadium bij dit project te betrekken, indien de uitkomsten zouden leiden tot voorstellen voor het aanpassen van hun curricula.
Hans Landman, bureaumanager V&VN afdeling SPV
Leonoor Hermanides-Willenborg, bestuurslid en portefeuillehouder opleidingen V8VN afdeling SPV/
hoofd verpleegkundige opleidingen Arkin, GGZ-instelling Amsterdam
Wijkverpleegkundige Anna-Marie Valkema nam deel aan het zorgberoependebat. Lees over haar bevindingen.
Zie ook: www.zorgberoependebat.nl
Geef je reactie
Om te kunnen reageren moet je inlogd zijn. Inloggen Ik heb nog geen account