Inbakeren van huilbaby’s: helpt dat?

Casus
Eva huilt veel en is daarom opgenomen op de afdeling zuigelingen. Volgens haar moeder huilt zij al bijna zeven weken, zonder medische oorzaak. Om rust en regelmaat te bewerkstelligen krijgt Eva een eenpersoonskamer en een vast dagprogramma. Binnen het team ontstaat discussie of het zinvol is Eva een bepaalde tijd van de dag in te bakeren. Veel verpleegkundigen hebben daar goede ervaringen mee bij huilbaby’s. Anderen vinden dit achterhaald. Het team besluit op zoek te gaan naar wetenschappelijk bewijs.

Stap 1: Formuleer je vraag
(P=patiënt of probleem, I=interventie, C=vergelijking en O=uitkomst)
P:  Huilbaby’s
I :  Standaardzorg plus inbakeren
C:  Standaardzorg (rust, regelmaat)
O:  Huilen

Stap 2a: Zoekstrategie
Gezocht naar gerandomiseerde studies en systematic reviews in Trip Database, Cochrane en PubMed met de zoekwoorden ‘infant crying’ AND ‘swaddling’, ‘excessive crying’ AND ‘swaddling’.2

Stap 2b Opbrengst zoekstrategie
De resultaten: een systematic review3, een randomised controlled trial (RCT)4, een conceptrichtlijn ‘Aanpak van excessief huilen bij zuigelingen’5 en een reactie hierop6.

Stap 3a: Beoordeling methode
De validiteit van beide onderzoeken is goed. In de RCT vergeleek men een gestandaardiseerde aanpak (het bieden van regelmaat en prikkelreductie), met eenzelfde aanpak aangevuld met het inbakeren tijdens elke slaapperiode. Bijna vierhonderd baby’s die door de ouders en/of hulpverlener als huilbaby ervaren werden, deden mee aan dit onderzoek. Alle ouders kregen adviezen over regelmaat en prikkelreductie, daarnaast werd ongeveer de helft van de baby’s ingebakerd. Voor het inbakeren gebruikte men twee doeken, waarbij schouders en armen stevig ingebakerd werden (de zogenaamde ‘Ria Blom methode’).7
 
Stap 3b: Beoordeling resultaten
De onderzoeken maken duidelijk dat er geen sterke wetenschappelijke argumenten zijn voor inbakeren, maar dat de methode berust op tradities, heersende opvattingen en trends onder ouders. Een herhaald patroon van rust en regelmaat ondersteunt de ouders en reduceert het huilen binnen enkele dagen. Het inbakeren heeft geen toegevoegde waarde: er is een klein effect meetbaar bij jonge baby’s (jonger dan acht weken), maar dit betreft slechts een verschil van tien minuten per dag en is niet klinisch relevant.

Stap 4: Conclusie en praktijk
De interventies ‘aanbrengen van rust en regelmaat’ en ‘rust en regelmaat gecombineerd met inbakeren’ bij huilbaby’s leiden tot hetzelfde resultaat. Inbakeren moet echter veilig gebeuren en weer tijdig afgebouwd worden. Het aanbrengen van rust en regelmaat kent deze beperkingen niet. Op een zuigelingenafdeling is het nooit echt rustig en krijgen baby’s veel negatieve prikkels: onderzoeken, echo’s, inbrengen van sondes en infusen, bloedprikken, et cetera. Daarom gelden – naast het aanbieden van rust en regelmaat – de volgende aanbevelingen:
– cluster medische onderzoeken en handelingen;
– troost het kind als het pijn heeft of verdrietig is;
– vermijd overbodig geluid en dek couveuse  of wiegje af om het licht te dempen;
– zorg dat het kind in een ‘nestje’ ligt, zodat het zich geborgen en gesteund voelt;
– betrek de ouders zoveel mogelijk bij de zorg.

Nee. Inbakeren bij huilbaby’s heeft geen toegevoegde waarde.

Tekst: Margo Jansen, Jolanda Maaskant1

Noten en literatuur
1 Margo Jansen is seniorverpleegkundige kwaliteit & innovatie, Jolanda Maaskant is stafmedewerker/onderzoeker, beiden in het Emma Kinderziekenhuis in Amsterdam. Voor meer informatie: M.G.Jansen@amc.nl.
2 www.tripdatabase.com, www.cochrane.org, www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed.
3 Van Sleuwen BE, Engelberts AC, Boere-Boonekamp MM [et al]. Swaddling: a systematic review. Pediatrics, 2007 oct;120 (4):1097-106.
4 Van Sleuwen BE, L’Hoir MP, Engelberts AC [et al]. Comparison of behaviour modification with and without swaddling as interventions for excessive crying. J Pediatr 2006;149:512–7.
5 Conceptrichtlijn ‘Aanpak van excessief huilen bij zuigelingen’; Centrum JGZ/RIVM,
november 2007, www.rivm.nl.
6 Notitie in reactie op conceptrichtlijn ‘Aanpak van excessief huilen bij zuigelingen’.
Nederlands Instituut van Psychologen (NIP), sector jeugd; april 2008. www.npi.nl.
7 www.debakermat.nl.