Poll: ‘Verpleegkundigen pesten wel degelijk’

Dat blijkt uit een poll op Nursing.nl. Ruim 30 procent van de stemmers geeft daarin aan ooit slachtoffer te zijn geweest van pesten. Een kwart van de stemmers is zelf niet gepest, maar heeft het wel eens bij collega’s gezien. ‘Pesten in de verpleging is helaas nog altijd een belangrijk topic,’ vult Elise Merlijn van vakbond AbvakaboFNV aan. Onlangs bleek nog uit onderzoek van de vakbond dat bijna een kwart van de algemeen verpleegkundigen last heeft van ‘intimidatie van hoger hand. ‘We krijgen regelmatig meldingen binnen over agressie en pesten, door met name leidinggevenden. Zeker nu er een personeelsoverschot is, lijkt het wel alsof er meer dan ooit misbruik wordt gemaakt van medewerkers. En ja, ook dat zien wij als pesten.’

Intimidatie door leidinggevende

Bijna een kwart van de algemeen verpleegkundigen heeft soms last van ‘intimidatie van hoger hand’. Lees meer over het onderzoek van de Abvakabo>>>

Ziekteverzuim

Eerder kwam al uit de Sectorrapportage Zorg en Welzijn (2010-2012, Ministerie van SZW) naar voren dat 75 procent van de zorgverleners te maken krijgt met ‘psychosociale arbeidsbelasting’. Hieronder vallen aspecten als werkdruk en stress, agressie, geweld, seksuele intimidatie, maar ook pesten. Deze psychosociale arbeidsbelasting zou verantwoordelijk zijn voor de helft van het arbeidsgerelateerde verzuim.

Homogene teams

Toch wordt volgens ‘officiële’ cijfers in de gezondheidszorg minder gepest dan in andere branches. Waar volgens TNO tien procent van de Nederlanders gebukt gaat onder pestgedrag op het werk, is dat percentage in de gezondheidszorg ‘maar’ 7 procent. Ook uit de Nursing-poll blijkt dat 42 procent van de stemmers nooit is of heeft gepest, en dat in haar loopbaan ook nog nooit heeft gezien. ‘Wat opvallend is, want pesten gebeurt júist vaak in grote, homogene groepen waarin veel in teams wordt gewerkt,’ zegt TNO-onderzoeker Seth van den Bossche in gesprek met Nursing. ‘Misschien wordt pestgedrag in de verpleging niet echt als pesten herkend, of ervaren? Misschien wordt er veel getolereerd?’

Subjectieve beleving

‘Pesten in de verpleging wordt inderdaad heel vaak niet als zodanig herkend en gemeld,’ denkt gezondheidspsycholoog en klinisch psycholoog Huub Buijssen. Hij begeleidde heel wat verpleegkundigen na een traumatische ervaring op de werkvloer. Ook was hij betrokken als adviseur bij het opstellen van een anti-pestbeleid in het Vlietland Ziekenhuis in Schiedam en zag hij in zijn eerdere carrières als leidinggevende en vertrouwenspersoon regelmatig hoe medewerkers gebukt gingen onder het gedrag van sommige collega’s. ‘Dat het niet altijd wordt herkend, komt deels doordat het de gepeste is die de impact van ongewenst gedrag bepaalt en niet zijn omgeving. Het gaat dus om de subjectieve beleving. Als de pester het vervolgens nergens meldt, hebben collega’s vaak niet eens door dát ze pesten.’ Ook de lading van het woord ‘pesten’ geeft nog wel eens een verkeerde indruk, denkt Buijssen. ‘Bij pesten wordt vaak gedacht aan heel opvallend gewelddadig gedrag: schelden, slaan, schoppen, iemands jas stelen, et cetera. Maar pesten is bijna nooit fysiek of heel opvallend, het gebeurt juist heel subtiel. Een continue stroom van speldenprikjes.’