'Start palliatieve zorg bij dementie bij opname'

Dit concludeert specialist ouderengeneeskunde Simone Hendriks in haar promotieonderzoek bij VUmc. Zij onderzocht de ontwikkeling  van dementie bij mensen die in een verpleeghuis wonen. Doel van het onderzoek is om de palliatieve zorg voor verpleeghuisbewoners met dementie te verbeteren. Hendriks: ‘Ik adviseer artsen en verpleegkundigen om het behandelbeleid zorgvuldig met familie af te stemmen en daarbij de (on)wenselijkheid voor levensverlengende behandelingen te bespreken en om symptoombestrijding regelmatig te evalueren. Hierdoor wordt het comfort voor de bewoners verhoogd.’

De meningen zijn sterk verdeeld over wanneer je palliatieve zorg inzet bij dementie, bleek uit eerder promotieonderzoek van Jasper van Riet Paap aan het Radboudumc. Lees meer >>

Voor haar onderzoek analyseerde Simone Hendriks gegevens van 372 verpleeghuisbewoners met dementie die gevolgd waren vanaf hun opname tot aan overlijden. De behandelend artsen en verpleegkundigen verzamelden gegevens over welbevinden, aandoeningen en de behandeling daarvan en over het levenseinde. Hiervoor registreerden zij de gezondheidsproblemen die de bewoners ontwikkelden en vulden zij vragenlijsten in. De vragen ging onder andere over: ‘de ernst van de dementie’, ‘de aanwezigheid van pijn’, ‘symptoombestrijding’ en ‘behandelbeleid’.

Longontsteking en problemen met eten

Uit het onderzoek blijkt dat verpleeghuisbewoners, ongeacht de ernst van de dementie, een groot risico hebben op het ontwikkelen van een longontsteking en problemen met eten en drinken. ‘Bewoners met deze problemen hebben een beperkte levensverwachting’, aldus Hendriks. Een ander aandachtspunt is het behandelen van belastende symptomen, zoals pijn en onrust, die vaak en langdurig voorkomen bij bewoners. Het is belangrijk om deze symptomen snel en gericht te behandelen, zodat het comfort voor de bewoners verhoogd wordt.

Palliatieve zorg al bij opname bespreken

Wat al goed gaat in verpleeghuizen is dat gesprekken over toekomstige en gewenste zorg (advance care planning) al kort na de opname van de bewoner plaatsvinden, maar een palliatief beleid wordt nog lang niet bij alle bewoners al bij opname vastgelegd. Hendriks: ‘Verder onderzoek zou zich moeten richten op de evaluatie van symptoombestrijding en op het verbeteren van de gesprekken over advance care planning. Aangezien ouderen langer thuis blijven wonen,  is het belangrijk dat toekomstig onderzoek zich richt op het klinisch beloop van dementie bij mensen die thuis wonen en hun behoeften aan palliatieve zorg.’

De Canon Palliatieve Zorg is gelanceerd. Dit is een historisch overzicht over de palliatieve zorg in Nederland. Lees meer