'Verpleegkundigen, durf te laten zien wat je kan'

Praktijkproblemen oplossen waar verpleegkundigen mee te maken hebben. Dat is momenteel de hoofdmoot van de werkzaamheden van verpleegkundig onderzoeker Onno Helder. ‘Sinds anderhalf jaar verzamel ik problemen in het Erasmus MC-Sophia Kinderziekenhuis, en maak daar een onderzoeksvraag van die ik voorleg aan studenten van de Hogeschool Rotterdam die de multidisciplinaire minor zorgtechnologie volgen’, vertelt hij in een interview met TvZ, tijdschrift voor verpleegkundigen. Bijvoorbeeld het breken van de ampullen: verpleegkundigen haalden soms hun vingers open aan de snijranden van de 10 milliliterampullen. ‘Voor dat probleem moeten studenten verschillende fysieke oplossingen bedenken, die we weer terugkoppelen naar de werkvloer in het ziekenhuis. Verpleegkundigen kiezen uiteindelijk welke productoplossing het beste voor hen werkt’, legt Helder uit. Voor dit specifieke probleem ontwierpen een industrieel product ontwerp (IPO) en verpleegkunde student een 3-D geprinte ampulopener die lijkt op een flessenopener. Helder: ‘Hiermee kun je makkelijk de ampul openen, waarbij het risico op snijincidenten tot het minimum beperkt wordt. Daarbij omvat de ring boven de ampullenbreker het ‘kop van de ampul’, deze kan met de duim makkelijk en veilig in een naaldenbeker worden gedeponeerd.’

De studenten van Onno Helder hebben nog meer handige zorginnovaties voor verpleegkundigen bedacht. Klik hier voor 5 zorginnovaties die binnenkort in productie gaan >>

Dankzij zijn deelname aan het leiderschapsprogramma Leadership Mentoring in Nursing Research (LMNR) leert Onno Helder veel van zijn mentoren Greet Vos, hoogleraar Zorggerelateerde Infecties van het Erasmus MC en hoogleraar Verplegingswetenschap Marieke Schuurmans. ‘Ik ben nu in een fase beland waarin ik een business case moet schrijven over zorgtechnologie en in overleg moet op directieniveau. Greet Vos en Marieke Schuurmans adviseren me hierbij en leggen uit hoe je de kans op succes kunt vergroten. Daar had ik allemaal geen idee van.’ Een eyeopener was bijvoorbeeld het onderbouwen van een budgetplan. ‘Greet zei: “Bij een budgetplan heb je geld nodig om te investeren, maar de raad van bestuur wil een balans zien: hoe komt het geld terug naar jouw business case? Zorg dat deelnemende partners hun financiële deelaspecten van de business case oppakken. Onderzoek tevens wat de speelruimte is als het lastig is om een positieve balans te krijgen doordat positieve effecten zich niet meteen uitbetalen in geld, maar wel op andere vlakken die een bijdrage leveren, zoals imago, minder ziekteverzuim, behoud of toename van (gespecialiseerd) verpleegkundigen.’

Te bescheiden verpleegkundigen

Verpleegkundigen mogen minder bescheiden zijn, vindt Helder. ‘Sta op en zoek de samenwerking in het verbeteren van patiëntenzorg, dat is de boodschap die ik ze mee wil geven. Als je merkt dat onderdelen van het zorgproces niet goed verlopen, kaart het dan aan en bedenk wat mogelijke oplossingen zouden kunnen zijn. Kies overwogen je kans, vind partners, durf jezelf te laten zien en wat je kan, dan nemen anderen je serieus en zul je versteld staan wat er allemaal mogelijk is. Ik ben bevoorrecht, maar ik merk dat mijn publicatie in de Lancet Infection Diseases deuren opent, wat bijdraagt dat mensen me daardoor meer als een serieuze gesprekspartner zien. Maar daarvoor moeten ze wél weten wat je hebt gedaan. Natuurlijk is dit een langlopend proces, dat begon met het publiceren van mijn HBO-V-scriptie in TvZ. Dat is wat ik van Marieke Schuurmans leer: laten zien dat ik een leider ben en meer naar buiten treden met wat ik heb gepresteerd. Ik vond wat ik allemaal deed niet heel bijzonder, ik vond het vooral leuk om te doen. Maar als je meer wilt bereiken, is het toch belangrijk om wat je gepresteerd hebt meer te laten zien. En je ideeën gewoon uitdragen.’

Vanuit ZonMw is het leiderschapsprogramma Leadership Mentoring in Nursing Research (LMNR) ontwikkeld, dat twaalf gepromoveerde verpleegkundig onderzoekers ondersteunt in de verdere ontwikkeling van hun leiderschaps- en onderzoekscompetenties. Klik hier voor het artikel in TvZ over dit programma >>

Zo leek het Helder geweldig om de oprichter van MakerNurse Anna Young uit te nodigen. ‘Anna was op uitnodiging van de raad van bestuur van het Erasmus MC in Nederland en aanvullend hebben we haar gevraagd voor een werkbezoek zodat acht HR minor zorgtechnologie groepen studenten hun innovatieve zorgproducten aan haar konden voorleggen.Young pleit ervoor dat verpleegkundigen in speciale klusruimtes de gelegenheid krijgen om zélf praktijkproblemen te leren oplossen door hen te ondersteunen om zelf snel prototypes te maken. Een streven dat Helder ondersteunt: ‘Want verpleegkundigen zijn creatief én weten precies welke problemen er spelen.’

Foto Onno: Levien Willemse 

Bekijk hier de inspirerende Ted Talk van Anna Young