Zorgboerderij inspiratie voor dementiezorg

Het helpen verzorgen van dieren, naar buiten gaan, gezamenlijk koken of helpen tuinieren; verschillende kenmerken van zorgboerderijen kunnen ook worden toegepast in andere zorgomgevingen voor mensen met dementie. Dit blijkt uit onderzoek van het RIVM en Maastricht University. De onderzoekers interviewden managers en professionals van zorgboerderijen en reguliere zorginstellingen over de verbetering van de dementiezorg in Nederland. Zij keken daarbij naar kenmerken van zorgboerderijen die vanwege hun gunstige effecten op mensen met dementie mogelijk ook geschikt zijn voor toepassing in bijvoorbeeld verpleeghuizen of voorzieningen voor dagbesteding in de wijk. Zo zijn er aanwijzingen dat zorgboerderijen ervoor kunnen zorgen dat mensen meer bewegen, sociale contacten hebben, buiten zijn, een gevarieerd dagprogramma hebben en beter eten en drinken.

Graag in de gaten houden

Uit het onderzoek blijkt dat reguliere zorginstellingen bepaalde kenmerken van de zorgboerderij al wel toepassen, maar hoe vaak ze dat doen en op welke manier verschilt. Zo organiseren activiteiten op specifieke momenten, terwijl op zorgboerderijen activiteiten meestal niet speciaal worden georganiseerd. Het zijn vaak alledaagse klussen, zoals het verzorgen van de dieren of tuinieren. Ook kunnen mensen met dementie op de zorgboerderij gemakkelijker naar buiten dan in de reguliere zorg. Dat kan te maken hebben met de omgeving waarin de zorginstelling staat, maar soms ook met het feit dat verzorgenden mensen met dementie graag in de gaten willen kunnen houden.

Andere omgang

De onderzoekers constateerden ook verschillen in de omgang met mensen met dementie. Volgens managers van zorgboerderijen ligt de nadruk in de zorginstellingen vaak op wat mensen met dementie niet meer kunnen, terwijl ze meestal meer dingen kunnen dan gedacht. De zorgboerderijen proberen activiteiten daarom zoveel mogelijk aan te laten sluiten bij de belevingswereld van hun cliënten. Managers van reguliere zorginstellingen vinden het lastiger om op deze manier met mensen met dementie om te gaan. Ze gaven aan moeite te hebben de traditionele instellingsgedachte ‘wij weten en bepalen wat goed voor u is’ los te laten.

Verzorgende Chris bedacht een boerderijvakantie voor bewoners in het verpleeghuis. Lees meer >>

De aanwezigheid van creatieve en flexibele verzorgenden is volgens de onderzoekers een belangrijke voorwaarde voor succesvolle toepassing van zorgboerderij-kenmerken in de reguliere zorg. Het gaat om medewerkers die de omgeving weten te benutten en geschikte activiteiten kunnen verzinnen. Ook zijn zorgmanagers nodig die zulke initiatieven steunen en een duidelijke visie hebben op wat goede dementiezorg is, aldus RIVM en Maastricht University.

Tijdschrift voor Verzorgenden is hét vakblad voor verzorgenden in de ouderenzorg. Deze maand zijn Hugo Borst en Carin Gaemers gasthoofdredacteur. Naar abonneren >>