Bij alle hartoperatiepatiënten in het AMC wordt een dag voor OK een urinesediment afgenomen. Het doel is om een eventuele urineweginfectie voor de ingreep te behandelen, om postoperatieve verspreiding van bacteriën uit de urinewegen te voorkomen. Is het noodzakelijk om bij alle patiënten een urinesediment af te nemen?
Casus
Bij alle hartoperatiepatiënten in het AMC wordt een dag voor OK een urinesediment afgenomen. Het doel is om een eventuele urineweginfectie voor de ingreep te behandelen, om postoperatieve verspreiding van bacteriën uit de urinewegen te voorkomen.
De vraag is of het noodzakelijk is bij alle patiënten een urinesediment af te nemen, of alleen op indicatie.
Tekst: Marjolein Lust, Christine Dolman*
1. Formuleer je vraag
(P= patiënt of probleem, I= interventie, C= vergelijking, O= uitkomst)
P: Hartoperatiepatiënten
I: Geen urinesediment afnemen preoperatief
C: Routinematig preoperatief een urinesediment afnemen
O: Postoperatieve infectie, als gevolg van verspreiding van bacteriën uit de urinewegen
2. Zoekstrategie
Gezocht in Pubmed en Cochrane met de zoektermen cardiac surgery, heart surgery, bacteriuria, urinary tract infection, preoperative. Het aantal bruikbare artikelen kwam op twee retrospectieve studies.1,2
3. Beoordeling resultaten
Beide onderzoeken zijn goed uitgevoerd volgens de gangbare checklists. De Lange et al1 onderzochten in een retrospectieve studie 1002 patiënten die een hartoperatie moesten ondergaan en preoperatief nitriet en/of leukocyten in de urine hadden.
Exclusiecriterium was een CRP hoger dan 10 mg/l. Gekeken werd naar de postoperatieve infecties en de opnameduur. Een kleine 4% kreeg preoperatief antibiotica. Van de 96% van de patiënten zonder behandeling had ruim 8 procent postoperatief een infectie, in vergelijking met ruim 5% in de behandelde groep. Dit verschil was niet significant. Ook de opnameduur tussen de behandelde en niet-behandelde patiënten verschilde niet significant. Uit de resultaten blijkt dat geen van de preoperatief onbehandelde patiënten, postoperatief een infectie kreeg als gevolg van verspreiding van bacteriën uit de urinewegen. Uit bovenstaande blijkt dat het veilig is om asymptomatische bacteriurie niet te behandelen voorafgaand aan een hartoperatie. En dus dat het routinematig preoperatief afnemen van een urinesediment achterwege mag blijven.
Duarte et al2 onderzochten in een retrospectieve studie 840 patiënten die een hartoperatie moesten ondergaan. Zij bekeken het preoperatief behandelen van een asymptomatische urineweginfectie, in relatie tot de postoperatieve uitkomsten en de al bekende risicofactoren (diabetes mellitus, obesitas, COPD, nierfalen, preoperatieve opnameduur van langer dan zeven dagen, bloedtransfusie, een operatietijd langer dan 300 minuten en een intensive care opnameduur langer dan drie dagen) voor postoperatieve infecties. 33 Patiënten hadden een asymptomatische bacteriurie en 13 een urineweginfectie. 80 patiënten (9,5%) hadden postoperatief een infectie van de wond of een pneumonie. De al bekende risicofactoren blijken een groter risico te vormen voor postoperatieve wondinfectie en pneumonie, dan asymptomatische bacteriurie en een urineweginfectie.
Blended EBP-training
Leer aan de hand van casussen hoe je EBP kunt toepassen en zo de kwaliteit van zorg kunt verbeteren. Met e-learning voor, tijdens en na de bijeenkomst en aparte workshops voor beginners en gevorderden. Je verdient er zes accreditatiepunten V&V mee. Kijk voor de eerstvolgende datum op www.nursing.nl/congressen.
4. Conclusie
Beide onderzoeken bestuderen patiënten die een hartoperatie gehad hebben. Uit de onderzoeken blijkt dat het afnemen van een urinesediment alleen geïndiceerd is bij patiënten met symptomen van een urineweginfectie. Het op indicatie afnemen van een urinesediment is voldoende om de kans op een postoperatieve infectie door bacteriën uit de urinewegen te verkleinen.
5. Toepassing in de praktijk
Bovenstaande resultaten worden meegenomen in het protocol voor de preoperatieve voorbereidingen.
Nee,
standaard preoperatief een urinesediment afnemen bij hartoperatiepatiënten is niet nodig, alleen bij symptomen van een urineweginfectie of verhoogde infectiewaarden
*Marjolein Lust is verpleegkundig specialist, Christine Dolman is seniorverpleegkundige en master EBP. Beiden zijn werkzaam op de afdeling cardiothoracale chirurgie van het Academisch Medisch Centrum (AMC) in Amsterdam. Dit artikel is een ingekorte versie van het onderzoek. Contact: m.lust@amc.uva.nl.
Noten:
- Lange MP de, Sonker U, Kelder JC, et al. Practice variation in treatment of suspected asymptomatic bacteriuria prior to cardiac surgery: are there differences in postoperative outcome? A retrospective cohort study. Interactive CardioVascular and Thoracic Surgery. 2016; 22: 769-775.
- Duarte JC, Reyes P, Bermúdez D, et al. Bacteriuria is not associated with surgical site infection in patients undergoing cardiovascular surgery. American Journal of Infection Control. 2018; 46: 180-185.
Lees Interacties
Praktijk EBP
Blended EBP-training
Leer aan de hand van casussen hoe je EBP kunt toepassen en zo de kwaliteit van zorg kunt verbeteren. Met e-learning voor, tijdens en na de bijeenkomst en aparte workshops voor beginners en gevorderden. Je verdient er zes accreditatiepunten V&V mee. Kijk voor de eerstvolgende datum op www.nursing.nl/congressen.
4. Conclusie
Beide onderzoeken bestuderen patiënten die een hartoperatie gehad hebben. Uit de onderzoeken blijkt dat het afnemen van een urinesediment alleen geïndiceerd is bij patiënten met symptomen van een urineweginfectie. Het op indicatie afnemen van een urinesediment is voldoende om de kans op een postoperatieve infectie door bacteriën uit de urinewegen te verkleinen.
5. Toepassing in de praktijk
Bovenstaande resultaten worden meegenomen in het protocol voor de preoperatieve voorbereidingen.
Nee,
standaard preoperatief een urinesediment afnemen bij hartoperatiepatiënten is niet nodig, alleen bij symptomen van een urineweginfectie of verhoogde infectiewaarden
- Lange MP de, Sonker U, Kelder JC, et al. Practice variation in treatment of suspected asymptomatic bacteriuria prior to cardiac surgery: are there differences in postoperative outcome? A retrospective cohort study. Interactive CardioVascular and Thoracic Surgery. 2016; 22: 769-775.
- Duarte JC, Reyes P, Bermúdez D, et al. Bacteriuria is not associated with surgical site infection in patients undergoing cardiovascular surgery. American Journal of Infection Control. 2018; 46: 180-185.
Geef je reactie
Om te kunnen reageren moet je inlogd zijn. Inloggen Ik heb nog geen account