Veel ouderen die opstaan uit een liggende houding, hebben last van een bloeddrukdaling, met daarbij soms duizeligheid en flauwvallen. Arts-onderzoeker Laura Hartog toont in haar proefschrift aan dat deze orthostatische hypotensie weinig of geen invloed heeft op vallen en op sterfte.
Ook toont ze aan dat de internationale richtlijnen die gebruikt worden om orthostatische hypotensie bij ouderen te meten, niet voldoen. Orthostatische hypotensie, een bloeddrukdaling binnen drie minuten na een positieverandering van liggend naar staand, treedt op bij 18 tot 50 procent van de ouderen in een verpleeghuis. Het meten van orthostatische hypotensie gebeurt bij voorkeur na opstaan uit een liggende houding.
Orthostase meten
In de praktijk blijkt het meten vaak lastig omdat niet alle ouderen kunnen staan en niet overal de juiste bloeddrukmeters voorhanden zijn. Omdat in Hartogs onderzoek veel ouderen niet drie minuten konden staan, werd bij hen zittend gemeten. Ook vonden de metingen met verschillende bloeddrukmeters plaats. De uitkomst was dat de manier van meten (bloeddrukmeter, zittende of staande houding) niet uitmaakte: bij alle methodes kregen evenveel mensen de diagnose orthostatische hypotensie. Het vreemde was alleen dat deelnemers niet altijd dezelfde diagnose kregen: ze hadden soms volgens de ene methode wel en volgens de andere geen orthostatische hypotensie. Het is dus maar de vraag of de diagnose orthostatische hypertensie bij iedere patiënt klopt.
Meer onderzoek nodig
Uit het onderzoek blijkt dat geen enkele meetmethode betrouwbaarder is dan de andere. Tot slot sluit de promovenda af met de aanbeveling dat er meer studies nodig zijn om de klinische relevantie van de bloeddrukmeting te onderzoeken. Bekijk het volledige proefschrift van Laura Hartog Orthostatic hypotension in elderly patients.
Kennisquiz: test je kennis over orthostatische hypotensie met deze acht vragen >>
Ook in het ziekenhuis wordt de orthostase van patiënten gemeten. Dit gebeurt meestal door de bovendruk en onderdruk te meten als de patiënt van liggen tot zitten komt. Voor het meten moet de patiënt minimaal een kwartier hebben gelegen. Daarna gaat hij staan en na één minuut wordt de tweede meting gedaan. Vervolgens wordt, na nog twee minuten staan, een derde meting gedaan. Tijdens en tussen de metingen door wordt er gekeken en gevraagd of er verschijnselen zijn die passen bij een bloeddrukdaling. Welke behandeling vervolgens het beste is, hangt af van de oorzaak. Soms leidt het stoppen of aanpassen van medicijnen tot verbetering.
Kom je ook op 9 mei?
Congres Topsprekers over Kwetsbare Ouderen, met onder meer Erik Scherder en Sander de Hosson. Meer informatie>>>
Geef je reactie
Om te kunnen reageren moet je inlogd zijn. Inloggen Ik heb nog geen account