Reistijd is werktijd: fabel of feit?

‘De uitspraak van het Europese Hof heeft niets te maken met geld, maar wel met tijd’, legt Carel van den Bergh uit van vakbond Nu’91. ‘Het gaat erom dat je voldoende rust krijgt volgens de regels van de Arbeidstijdenwet. Voor sommigen telt de reistijd van huis naar werk en weer terug sinds 2015 mee als werktijd. Bij het roosteren moet de werkgever er dus rekening mee houden dat je niet het maximale aantal uren per dag overschrijdt.’

Niet voor iedereen

Maar hoe zit het dan precies? Allereerst geldt de uitspraak niet voor iedereen, alleen voor personeel dat geen vaste of gebruikelijke werkplek heeft aan het begin en eind van de dag. Dat is de uitleg van het Ministerie van Buitenlandse Zaken (BuZa). Moet je dus vanuit huis naar je eerste cliënt en vanaf je laatste cliënt direct weer naar huis? Dan is je reistijd van en naar huis werktijd. Maar, wordt van je verwacht dat je de dag begint en eindigt vanaf het thuiszorgkantoor? Dan is je reistijd van en naar huis rusttijd.

Meer tijd

Stel je start en eindigt je zorgroute altijd vanuit huis. Wat levert zo’n uitspraak je dan op? Alleen tijd: je kunt sneller thuis zijn dan collega’s met een vaste werkplek. Je woonwerkverkeer telt immers mee als werktijd. Je rooster moet er zo uitzien dat je weer thuis bent als je maximale aantal werkuren van die dag voorbij zijn. Voorbeeld: Je werkt 8 uur per dag en je begint om 9 uur bij de eerste cliënt. Dan moet de planning zo gemaakt zijn dat je om 17 uur weer thuis bent (pauzes niet meegerekend in dit voorbeeld).

‘Reizen van cliënt naar cliënt is officieel werktijd’
Reistijd van en naar een klus is werktijd. Deze uitspraak van het Europese Hof heeft gevolgen voor bijvoorbeeld verpleegkundigen en verzorgenden in de thuiszorg >>

Onbetaalde werktijd?

Reistijd hoeft niet per se betaald te worden, zo valt te lezen op verschillende juridische websites zoals het blog van Wieringa Advocaten. De beloning voor je reistijd hoeft niet gelijk te zijn aan de tijd waarin je ‘echt’ werkt. Je reistijd kan dus onbetaald zijn. Hoe je reistijd vergoed wordt, hangt van je cao af en eventuele aanvullende afspraken met je werkgever. De cao VVT noemt wel de uitspraak van het Europese Hof:

Cao-partijen verplichten zich naar aanleiding van jurisprudentie over de reistijd om met elkaar in overleg te treden om vanuit een gezamenlijk gevoelde verantwoordelijkheid in open en reëel overleg naar oplossingen te zoeken.

Maar volgens Van den Bergh betekent dit niets meer dan dat cao-partijen het onderwerp ter sprake brengen tijdens het cao-overleg. ‘Het feit dat je voldoende rust moet inbouwen is geen reden om de reiskostenvergoeding aan te passen. De uitspraak van het Europese Hof heeft daarom geen mokerslag veroorzaakt in de VVT, maar is gewoon ter kennis aangenomen.’

Conclusie

Reistijd telt mee als werktijd als je:

• van cliënt naar cliënt reist
• van huis naar de eerste cliënt reist (als je geen vaste werkplek hebt)
• van de laatste cliënt terug naar huis reist (als je geen vaste werkplek hebt)

Reistijd telt alleen mee als werktijd voor de Arbeidstijdenwet, zodat je niet te veel uren maakt per week. Je hebt geen recht op betaling van deze tijd. In je contract kan je werkgever hier wel afspraken over maken zoals een kilometervergoeding.

Wie zorgt voor je veilige werkplek in de thuiszorg?
Om veilig te werken in de thuiszorg heb je materialen nodig als handalcohol, handschoenen, schorten en veilige naalden. Maar wie regelt dit: de cliënt, de thuiszorgorganisatie of jij zelf? >>