'Verpleegkundigen die poetsen, die kant moeten we niet op'

Elfriede Reitsma is verpleegkundige in de wijk, in opleiding tot niveau 5 bij Zorgbalans. Ze werkt in een buurtteam in Heemstede.

Bekende problematiek?
‘Jazeker. In onze gemeente heeft elke cliënt die in aanmerking komt voor huishoudelijke ondersteuning een standaardindicatie, een beschikking, gekregen voor een “schoon en leefbaar huis”. Maar de budgetten zijn wel krapper geworden. Sommige cliënten hebben eigenlijk meer nodig. We hebben iemand in zorg die incontinent is voor urine, waar het toilet eens in de twee weken wordt schoongemaakt. Daarbij is het wmo-beleid beperkter dan ik zou willen: ramen mogen aan de buitenkant niet gewassen worden en er mogen geen boodschappen gedaan worden. Dan moeten we verwijzen naar andere voorzieningen zoals een vrijwilligersorganisatie of een boodschappendienst. En dan kan het gebeuren dat je op zaterdagmiddag bij een cliënt komt met een longfunctie van 30% en dat de koelkast helemaal leeg is.’

Wijkverpleegkundigen doen steeds vaker huishoudelijke klusjes bij cliënten thuis, naast hun verpleegkundige taken, blijkt uit een onderzoek van het VU Medisch Centrum en thuiszorgorganisatie Amstelring.  Lees meer >>

En dan spring je op je fietsje om even snel boodschappen te doen?
‘In geval van nood doe ik dat. Maar nooit onder werktijd, puur als vrijwilliger. Ik hang wel eens een wasje op, doe een boodschapje, ook na werktijd. Verpleegkundigen die gaan schoonmaken bij cliënten: die kant moeten we niet op. Ik vond het ook bijzonder dat een wijkverpleegkundige open en bloot in het programma Nieuwsuur vertelde hoe ze wc’s schoonmaakt en de koelkast vult. We weten allemaal dat een verpleegkundige dat niet mag. Elke minuut bij een cliënt moet je verantwoorden. Natuurlijk doen we wat nodig is in het belang van de cliënt. Maar als we de problemen voor alle cliënten structureel zouden oplossen, kom je met zorgverzekeraars in de knoop. En de organisatie moet wel blijven bestaan, want wij willen onze cliënten goede zorg blijven bieden. Ook dat moet je als verpleegkundige in de gaten houden.’

Wat dan wel?
‘Dat is wel eens moeilijk. Zeker als ook nog eens de mantelzorgers zijn uitgeschakeld wegens ziekte of overspannenheid. Dan probeer je mensen te vinden in het sociaal netwerk, buren of vrijwilligers. Helaas zijn vrijwilligers in onze gemeente dun gezaaid. Dan heb je nog de Zonnebloem. Maar zij mogen officieel weer geen boodschappen doen. Toch blijven we net zo lang rondbellen tot er een oplossing is. Dat is de uitdaging van ons werk. De Spar bezorgt thuis voor drie euro, die komen ook voor een brood bij mensen aan de deur. Voor veel ouderen in onze gemeente is dat de redding.’