Steeds meer zorgaanbieders in de wijkverpleging kiezen voor het werken zonder contract. Een zorgelijke ontwikkeling, vindt de Nederlandse Zorgautoriteit. Maar volgens de stichting Zorgrecht kunnen veel zorgverleners niet anders.
In 2018 bedraagt de ongecontracteerde wijkzorg naar schatting 6,2 procent van de totale kosten voor wijkverpleging; bijna een verdubbeling ten opzichte van het jaar daarvoor. Dat blijkt uit de Monitor contractering wijkverpleging 2018, die de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) deze week publiceerde. De groep die bewust afziet van een contract met een of meer zorgverzekeraars groeit eveneens: die is 19 procent tegenover 12 procent vorig jaar.
Duur
Bij niet-gecontracteerde wijkverpleging gaat het vaak om zzp’ers en kleinere zorgaanbieders. Zorgverzekeraars zijn wettelijk verplicht om een vergoeding voor niet-gecontracteerde zorg te betalen. De NZa vindt de toename van ongecontracteerde zorg onwenselijk. Niet-gecontracteerde wijkverpleging is ongeveer twee keer zo duur als gecontracteerde wijkverpleging, zo bleek uit onderzoek in opdracht van het ministerie van VWS. Ook afspraken maken over kwaliteit wordt lastiger zonder contracten, stelt de NZa.
Redenen
In datzelfde rapport werd aanbieders ook gevraagd waarom zij zonder contract werken. Een deel vindt het tarief of budgetplafond van de zorgverzekeraars te laag. Ook meer zelf regie voeren en kwaliteit leveren, is een argument. Verpleegkundigen willen de ruimte krijgen om de vraag achter de vraag te stellen. Zo kunnen ze meer tijd nemen voor de persoonlijke omstandigheden van de cliënt. Een recent rapport van het ministerie VWS bestrijdt dat overigens. Daaruit blijkt dat zorgaanbieders zonder contract ‘het personeel minder doelmatig inzetten’.
Beeld
Edward Neef bestrijdt het negatieve beeld van zorgverleners die al te gemakzuchtig extra uren schrijven of zelfs fraude plegen. Neef is secretaris van de stichting Zorgrecht, die optreedt namens ongecontracteerde wijkverpleegkundigen in het proces tegen zorgverzekeraar Zilveren Kruis Achmea. Dat beeld doet geen recht aan de professionaliteit van het gros van de zorgverleners, vindt hij. ‘De inmiddels tienduizenden wijkverpleegkundigen en verzorgenden die zelfstandig en zonder contract werken doen dit, omdat ze professioneel met hun vak bezig willen zijn. Ze hebben het volste recht een eigen bedrijf te starten zoals iedereen in iedere branche. Bovendien is er geen overeenkomst zonder dat een hbo-verpleegkundige de zorg indiceert. Er is dus wel degelijk bewaking aan de voorkant van het contract, waardoor alleen wordt gedeclareerd wat wordt geïndiceerd.’
Jakkerzorg
‘Veel zorgaanbieders voelen zich gedwongen tot het sluiten van een contract omdat zij dat nodig hebben voor hun broodwinning’, zegt Neef. ‘Zorgverzekeraars bieden vervolgens contracten met tarieven onder het minimale NZa-tarief en met budgetplafonds. Daarvoor kunnen ze niet werken. Het gevolg: er ontstaat een vorm van jakkerzorg, waartegen wijkverpleegkundigen in opstand komen. Zij pikken het niet langer.’ In de meeste gevallen is niet-gecontracteerde zorg geen bewuste keus, vervolgt hij. ‘Zorgverzekeraars verlangen voor een contract omzetten van 100 duizend euro. Daarmee sluit je veel kleinere zorgaanbieders en zzp’ers uit.’
Kort geding
Stichting Zorgrecht spande begin dit jaar een proces aan tegen Zilveren Kruis, vanwege beperkingen die het ongecontracteerde zorgverleners oplegde. Zorgrecht won het kort geding. De rechter haalde een streep door zowel de machtigingseis als het cessieverbod, twee maatregelen die het zorgverleners zonder contract moeilijk maakten om te werken. Zilveren Kruis Achmea is in hoger beroep gegaan tegen de uitspraak. Zorgverzekeraar VGZ heeft zich inmiddels bij Zilveren Kruis gevoegd. Het hoger beroep dient 13 juni voor het Gerechtshof in Arnhem.
Geef je reactie
Om te kunnen reageren moet je inlogd zijn. Inloggen Ik heb nog geen account