‘Maak patiënt bewust van risico’s NSAID’s’

Dat blijkt uit onderzoek van de Stichting Instituut voor Verantwoord Medicijngebruik (IVM). Het IVM vraagt het ministerie van Volksgezondheid nader onderzoek te doen naar de gevolgen van vergoedingsmaatregel van deze medicatie en roept apothekers, artsen, verpleegkundigen én patiënten op alert te zijn op een goed gebruik van deze middelen.

Rol verpleegkundige

Het IVM vermoedt dat een deel van de patiënten de maagbeschermer niet ophaalt bij de apotheek, omdat ze deze medicatie zelf moeten betalen, en het middel dus niet gebruikt. ‘Voorschrijvers en apothekers doen er dus goed aan hun patiënt op het hart te drukken de maagbeschermers te gebruiken voor hun eigen gezondheid’, zegt IVM-directeur Ruud Coolen van Brakel. Hier ligt ook een rol voor de verpleegkundige, vindt apotheker Annemieke Horikx van de KNMP. ‘Het is belangrijk dat je je patiënt of cliënt bewust maakt van de risico’s van NSAID’s. Wat kan er gebeuren? Wat doet een maagbeschermer? Wat kan en waarom kan een NSAID schade geven? Leg ze dan ook uit wat een maagbloeding inhoudt en wat symptomen zijn die daar op kunnen wijzen.’ Zo kan de ontlasting donker, bijna zwart, gekleurd zijn en is het kleverig, bijna als teer. Soms wordt bloed gebraakt. Pijnklachten hoeven niet per se aanwezig te zijn.

Maagbeschermer

Ook gebeurt het regelmatig dat de arts wel NSAID’s voorschrijft, maar geen maagbeschermer. ‘Meestal met een reden, omdat niet iedereen per se een maagbeschermer hoeft te krijgen,’ aldus Annemieke Horikx. ‘Zo is er bijvoorbeeld het onderscheid in kortdurend of langdurig gebruik.’ Denk je dat iemand wel degelijk in aanmerking voor een maagbeschermer – patiënten die ouder zijn dan 70 bijvoorbeeld – maar heeft hij dit niet voorgeschreven gekregen, neem dan direct contact op met de arts of apotheker.

Eigen verantwoordelijkheid patiënt

Toch hebben patiënten ook zeker een eigen verantwoordelijkheid, vindt de IVM-directeur. ‘Het gaat om ongeveer 13 euro als je het middel voor het eerst gaat ophalen bij de apotheek, daarna betaal je 7 euro per maand. En chronische gebruikers krijgen het middel wel vergoed. Op grote schaal gaat het dus om veel geld, maar voor een individu is dit in vergelijking met andere middelen erg goedkoop.’

Extra onderzoek nodig

Het IVM pleit voor extra onderzoek om na te gaan hoe de baten van de vergoedingsmaatregel zich verhouden tot de extra kosten als gevolg van de toename van het aantal maagbloedingen. ‘Het ministerie van Volksgezondheid schatte in 2011 dat het 75 miljoen euro zou schelen als maagbeschermers bij kortdurend gebruik niet meer worden vergoed’, zegt Coolen van Brakel. ‘Maar de vraag is of dit ten koste mag gaan van bijna 400 mensen die een maagbloeding krijgen. Los van de gevolgen voor hun gezondheid, kost dit natuurlijk ook geld’. Het IVM heeft niet onderzocht om welke bedragen het precies gaat, maar roept nu dus het ministerie op dit uit te zoeken.