5. Probleem oplossen
Het gaat er nu om met de ander te verkennen hoe zij het nieuws een plek kan geven en ermee verder kan. Dit lukt pas als de meest intense emoties zijn geluwd, soms is dat pas in een tweede gesprek mogelijk. De ander geeft vaak zelf aan dat zij aan verder verkennen toe is, bijvoorbeeld met een vraag als ‘Wat nu?’ ‘Hoe moet ik nu verder?’Je stimuleert dan het bedenken van oplossingen, bespreekt ze en geeft waar gewenst advies of informatie.
Ervaringen van onmacht en zinloosheid komen vaak voor. ‘Nu is mijn leven helemaal kapot.’ ‘Ik weet nu niet wat ik verder moet.’ Het is dan belangrijk om dit niet te sussen of toe te dekken met een ‘antwoord’ (‘Je kunt toch een andere opleiding gaan doen?’‘Je hebt je kinderen toch nog?’). Probeer klankbord te blijven voor de ander; zin en betekenis kun je niet opdringen.
6. Afronden
Je laat de ander niet intens huilend, laaiend of overstuur achter of weggaan. Als de eerste emoties wat zijn geluwd en je hebt kunnen praten over de vraag ‘hoe verder’, komt de afronding in zicht. Je bespreekt wie wanneer bereikbaar is bij verdere vragen en voor verdere opvang, plant een vervolgcontact. Na het gesprek licht je verdere betrokkenen in. Wat is precies verteld, in welke woorden en wat was de reactie erop? Dit is belangrijk om misverstanden te voorkomen.
7. Verloop volgen
Het vertellen en het doorspreken van het slechte nieuws vraagt vaak meer dan één gesprek. Mogelijk komen later nieuwe vragen op waarvoor je klankbord kan zijn. Soms is de gegeven informatie maar deels aangekomen, door alle emoties. Het gaat erom dat er een ingang blijft om het eigen gemoed te luchten en geleidelijk aan te zoeken naar de vraag ‘hoe kan ik verder met deze boodschap.’ Wisselend kunnen ontkenning, boosheid, verdriet en pogingen tot verwerken zich aandienen. Die fasen lopen soms rommelig door elkaar heen. Vaak is sprake van terugschakelen. Het gaat bij zwaar negatief nieuws eigenlijk om een rouwproces, en dat voltooit niemand in één uurtje.
Dit dossier is ontleend aan een hoofdstuk uit:
Geelen, Ronald (2011).
‘Het komt wel goed.’ Communiceren door verzorgenden en verpleegkundigen
. Perspectief Uitgevers; Utrecht. ISBN: 978 949 126 9042.
Tekst: Ronald Geelen
Klik hier voor een pdf van alle zeven tips:
Zeven tips voor het voeren van een slecht nieuws gesprek. |
Geef je reactie
Om te kunnen reageren moet je inlogd zijn. Inloggen Ik heb nog geen account