‘Verzorgenden moeten alerter zijn op delier’

Hoe kwam je op dit idee?

‘Het was een eindopdracht voor mijn opleiding tot verzorgende ig. Ik heb meer dan vijfentwintig jaar gewerkt als ziekenverzorgende, en heb me drie jaar geleden laten omscholen tot verzorgende ig. Mijn lerares vroeg of mijn werkgever materiaal had liggen over het signaleren van delier. Er bleek niets te zijn. Ik schreef een protocol, en voelde: hier ga ik mee scoren.’

Zijn verzorgenden zo slecht in het signaleren van delier?

‘Delier wordt wel vaak over het hoofd gezien. Meneer heeft gewoon zijn dag niet, wordt al snel gedacht. Terwijl er vaak juist een onderliggend lijden is. Tijdens de workshops die ik geef, hoor ik verzorgenden en verpleegkundigen te vaak: “Oh ja…’ verzuchten. Vaak wordt delier pas in een laat stadium opgemerkt. Sprake van vroeg signalering is er niet.’

Hoe komt dat?

‘Het begint met de opleiding. Toen ik drie jaar geleden van ziekenverzorgende werd omgeschoold tot verzorgende ig, heeft mijn lerares er in de lessen wel aandacht aan besteed. Maar een pas afgestudeerde collega heeft nog nooit delier in het lesmateriaal gehad. Dat is vrij ernstig. Het zou een vast onderdeel in het zorgonderwijs moeten zijn. Verder zijn er op zorginstellingen ook vaak geen protocollen of handvatten voor verzorgenden over het signaleren van delier. Voorheen had Omring nog niets op dit gebied. Nu wel, omdat ik het heb geschreven. Ten slotte moeten verzorgenden alerter zijn op delier: er wordt nog te vaak gedacht dat verwardheid bij het ouder worden hoort, of dat iemand gewoon zijn dag niet heeft.’

Waarom is het belangrijk dat delier vroeg wordt gesignaleerd?

‘Omdat de lichamelijke oorzaak van delier op die manier kan verergeren, waardoor een cliënt veel schade kan oplopen. Soms zelfs met de dood tot gevolg. Zo was er een mevrouw die diabeet was, en het ene moment een hele hoge bloedsuiker had, het andere moment een lage. Ze was ook afwisselend boos en heel stil. In de eerste instantie dachten we dat haar gedrag kwam door haar bloedsuikerspiegel. Maar we wisten ook dat deze cliënt gevoelig was voor delier, dus lieten haar urine nakijken. Bleek ze een blaasontsteking te hebben. Na de behandeling knapte ze zienderogen op, en ging ze fanatiek peren plukken.’

Hoe kun je checken of iemand delier heeft?

‘Op internet staat een delier-o-meter. Dit is een checklist waarmee je vrij eenvoudig erachter kunt komen of er sprake is van delier. Verder heb ik een protocol geschreven, wat Omring verder ontwikkelt zodat ook andere zorginstellingen hieraan kunnen komen. Ik heb ook een sticker ontworpen, die in het Zorgdossier kan worden geplakt. Iemand die een delier heeft gehad, heeft een verhoogde kans op nóg een delier. Als je de sticker ziet, ben je als zorgverlener extra alert, en voorkom je een hoop leed.’

Je kunt een goodybag met sticker, flyer, protocol en poster voor € 15 bestellen via communicatie@omring.nl