Meer scholing nodig over omgaan met suïcidale patiënten

Verpleegkundigen op de spoedeisende hulp (seh) van het Admiraal de Ruyter Ziekenhuis (Zeeland) en Ziekenhuis Groep Twente krijgen na de zomer een workshop in het omgaan met suïcidaliteit. Heeft deze pilot succes, dan wordt hij uitgerold naar andere ziekenhuizen en afdelingen.

De pilot komt onder meer voort uit een onderzoek van 113 Zelfmoordpreventie en een inventarisatie bij afdelingen van V&VN. Hieruit blijkt dat verpleegkundigen het vaak lastig vinden om te gaan met patiënten die suïcidaal zijn. Ook ervaren medewerkers dat ze onvoldoende tijd en vaardigheden hebben om een gesprek te voeren over suïcidale gedachten met de patiënt, vinden respondenten de omgeving van de SEH te onrustig en de wachttijden tot de komst van de crisisdienst lang.

Workshop

113 start daarom na de zomer met een workshop, als pilot, waarin bejegening en ervaringen en gevoelens van patiënten, verpleegkundigen en andere medewerkers op de SEH centraal staan. Doel is om medewerkers concrete handvatten te bieden hoe om te gaan met de genoemde patiëntencategorie. Vervolgens wordt gekeken of de workshop voldoende handvatten biedt of dat er een meer uitgebreide training moet komen. ‘Wij verwachten dat de workshop al best een effect kan hebben,’ vertelt Inge Verbeek van 113. ‘Iedere verpleegkundige is opgeleid om contact te maken met patiënten. Na een suïcidepoging is dat niet anders: contact maken is het allerbelangrijkst voor patiënten. Dit staat niet per definitie gelijk aan uitgebreid op de suïcidaliteit en de achterliggende problematiek ingaan. Daar hebben ze op de SEH ook geen tijd voor. Het gaat om de balans. Hier steken we met de pilot op in.’

Uitbreiding naar andere afdelingen

V&VN Consultatieve Psychiatrie (CP) is nauw betrokken geweest bij de ontwikkeling van de workshop. Voorzitter van V&VN CP, Marieke van Piere: ‘We beginnen op de spoedeisende hulp, omdat suïcidepogers hier vaak als eerst terechtkomen. Heeft de pilot succes, dan willen we graag uitbreiden naar andere ziekenhuizen en afdelingen. Hierbij wordt ook bekeken wat de rol van de CP kan zijn wat betreft de ondersteuning van de SEH, en andere afdelingen, medewerking in de omgang met patiënten met suïcidaliteit.’ In de initiële opleidingen tot verpleegkundige is weinig specifieke aandacht voor het omgaan met patiënten die een suïcidepoging hebben gedaan of willen doen. ‘De eindtermen van de mbo- en hbo-verpleegkunde opleidingen zijn globaal, instellingen bepalen zelf of verpleegkundigen om moeten kunnen gaan met suïcidaliteit,’ legt Van Piere uit.

Toename suïcidecijfers

Vorige week bleek uit een Kamerbrief dat er veel winst te behalen valt in verbetering van kennis, inzicht en vaardigheden op het terrein van suïcidepreventie onder verpleegkundigen, met name in het bieden van nazorg en behandeling op de SEH en achterliggende afdelingen zoals de intensive care. Het totale aantal zelfdodingen nam vorig jaar in Nederland toe. In 2017 overleden 1917 personen door suïcide waarvan 1.304 mannen en 613 vrouwen. In datzelfde jaar hebben 15.400 bezoeken aan de spoedeisende hulp (SEH) plaatsgevonden en 7.700 ziekenhuisopnamen in verband met zelf toegebracht letsel (rapport Kerncijfers Letsels 2017, Veiligheid.nl).