Zo versterk je het zorgmoment bij dementie: 3 tips

Het zorgmoment bij mensen met dementie kan uitdagend zijn door weerstand vanuit de cliënt. Wij geven 3 tips om dit moment soepeler te laten verlopen.

Tijdens Hét Dementiecongres op 24 maart 2026 in Ede leer je in een dag alles over dementie, zowel vanuit de cliënt als de praktijk van jou als zorgverlener.

1 Maak écht contact

‘Het is belangrijk om bij binnenkomst eerst de tijd te nemen om echt contact te maken met de cliënt’, adviseert dementie-expert Saskia Danen-De Vries. Als je een gehaaste indruk maakt, of vooral met de mantelzorger praat, dan is de kans op weerstand groter. Een open uitnodiging, waarbij je vooral non-verbaal communiceert, kan de weerstand weghalen.

Steek bijvoorbeeld je arm uit en zeg iets als: “Gaat u met me mee?” Als je in de badkamer bent, zet je de kraan vast aan en vraag je bijvoorbeeld: “Is de temperatuur zo goed? Voel maar even…”  Omdat de cliënt dan de badkamer ziet en het water voelt, is de kans groot dat hij snapt wat de bedoeling is.’

Klik hier voor het volledige artikel.

2 Wees ‘SPEELS’

Gebruik de 6 stappen van de SPEELS-methode, ontwikkeld door Hanneke van de Pol en Freya Flach. SPEELS staat voor:

S – Start met ‘ja’

Begin met ‘ja’ betekent denken in mogelijkheden. Als iemand zegt naar huis te willen, reageer: ‘Ja, ik snap dat u dat wilt. Hoe ziet dat huis eruit?’ Zo ontstaat ruimte om samen over emoties te praten.

P – Plan niets

Omdat mensen met dementie vaak niet met onze planning kunnen meebewegen, moet jij je als verpleegkundige aanpassen aan hun agenda. Laat controle los en beweeg mee voor positief contact.

E – Erken de realiteit

Erken de werkelijkheid van iemand met dementie. Meegaan in hun beleving geeft rust en behoudt waardigheid, ook als je jezelf soms moet corrigeren.

E – Een vraag veranderen in een aanbod

Bij dementie kan vragen stellen ontmoedigend werken. Verander vragen in concrete aanbiedingen: leg bijvoorbeeld een puzzel neer of trek samen de jas aan voor een wandeling. Zo kan iemand uit zichzelf meedoen, zonder druk.

L – Luister naar de emotie achter de woorden

Als iemand gemis of frustratie uit, gaat het vaak om behoefte aan veiligheid. Spiegel de emotie in plaats van te corrigeren: bied troost bij verdriet, deel blijdschap. Zo erken je de gevoelens zonder te oordelen.

S – Stralend falen

Het mag ook misgaan in je benadering bij mensen met dementie. Je mag fouten maken, en je collega’s ook. Dus wees niet te streng voor jezelf.

Dit is een verkorte uitleg van wat de SPEELS-methode inhoudt. Klik hier en lees er meer over. Of klik hier voor een gratis e-book.

3 Weinig vragen en positief coachen

Het is de kunst om iemand met dementie te verleiden tot adl-zorg, zoals douchen. Danen-De Vries, zegt: ‘Stel niet te veel vragen. Als iemand deze niet begrijpt, is het antwoord vaak nee. Als je van de cliënt weet dat hij het vervelend vindt om bloot te zijn, begin dan eerst met het wassen van het gezicht en de handen, zodat zijn kleren nog niet uit hoeven. Trek intussen steeds één kledingstuk uit.’

Het is bij adl-zorg belangrijk dat de client zoveel mogelijk zelf doet. Dat creëert het gevoel van eigenwaarde en zelfredzaamheid.

Danen: ‘Voorkom negatief taalgebruik zoals “stop nu maar”, of “nee dat gaat niet goed”. Blijf positief en coachend. Zeg bijvoorbeeld: “Goed gedaan” en “was hier ook nog maar een beetje.”

Klik hier voor het volledige artikel.