Reablement vraagt om een andere manier van zorg verlenen in de wijk. Het concept motiveert en helpt mensen (weer) zelfredzaam te zijn en zo lang mogelijk de eigen regie over hun leven te houden.
Kwaliteit van leven als uitgangspunt nemen en niet zozeer de kwaliteit van zorg. Innovator en wijkverpleegkundige Damas Weideveld zet zich daar voor in. Zo geeft hij op 29 oktober een workshop over reablement op het congres Zorg voor thuiswonende kwetsbare ouderen.
Weideveld: ‘Toen ik begon met dit werk, merkte ik dat de ouderenzorg al jarenlang zo is ingericht dat cliënten onnodig afhankelijk zijn. Er zijn veel dingen die mensen zelf zouden kunnen doen, maar die wij als zorgverleners overnemen.’
Reablement in de praktijk, hoe kan dat eruit zien?
‘Een mooi voorbeeld is een man die na een ziekenhuisopname hulp kreeg bij de adl. Hij voelde zich somber en eenzaam en kwam nauwelijks buiten.
Tijdens een gesprek gaf hij aan dat hij vroeger graag in de tuin werkte, maar dat dit nu niet meer ging. In plaats van direct zorg in te zetten, werd samen met een ergotherapeut gekeken naar oplossingen.
Wil jij meer weten over thuiswonende kwetsbare ouderen?
Kom dan naar het congres Zorg voor thuiswonende kwetsbare ouderen op 29 oktober 2025 in Veenendaal. Leer onder andere over:
- Gezondheid en welzijn van kwetsbare ouderen.
- Psychiatrie bij thuiswonende kwetsbare ouderen.
- De praktijk van zorgmijden.
- Samenwerken met het netwerk.
Voor meer informatie over de sprekers en het programma, klik hier.
Er werden verhoogde plantenbakken geplaatst, zodat hij zittend kon tuinieren. Dit zorgde ervoor dat hij weer actief werd, meer plezier kreeg in zijn dag en uiteindelijk fysiek sterker werd. Het resultaat? Hij had nog maar één keer per week zorg nodig in plaats van twee keer per dag.
De focus lag niet op het verminderen van zorg, maar op het vergroten van zijn zelfstandigheid en welzijn. De afname van zorg was een bijeffect.’
Hoe ziet reablement er momenteel uit in de wijkverpleging?
‘We zitten nu binnen de wijkverpleging in een transitiefase, wat betekent dat het wennen is aan een andere manier van zorg verlenen. Dit vraagt in het begin extra tijd en aandacht, bijvoorbeeld door een uitgebreider eerste gesprek of samenwerking met behandelaren zoals ergotherapeuten.
Op de langere termijn kan dit echter juist tijd besparen en de werkdruk verlichten, doordat cliënten minder afhankelijk worden van zorg.”
Reacties vanuit cliënten kunnen nog wel eens verschillen. Het kan overkomen alsof reablement alleen wordt ingezet vanwege een personeelstekort, omdat de focus ligt op de cliënt zelfstandiger maken, terwijl de cliënt volledige zorg verwacht. En dat maakt het dubbel.
Veel collega’s geven ook graag zorg en leggen hun cliënt graag in de watten.
Blijf daarom kijken naar het waarom: waarom vinden we het belangrijk om op een bepaalde manier zorg te leveren? Is dat omdat mensen een hoge kwaliteit van zorg verdienen? Of creëren we een nieuwe optie om mensen een betekenisvol leven te geven?’
Wat kunnen we van jou verwachten tijdens het congres?
‘Ik geef concrete voorbeelden over hoe we het anders kunnen doen binnen de wijkverpleging. Ook gaan we in op de bovenstaande waarom-vraag. Ik hoop dat de collega’s vooral voelen dat het om meer gaat dan een personeelstekort en dat jouw eigen werkplezier er ook een boost van kan krijgen.
Dus geen vaag, inspirerend visieverhaal, maar concrete en realistische handvatten om bij wijze van spreken morgen al anders te werk te gaan. En dat ga ik natuurlijk ook uitleggen met een beetje humor erin verwerkt.’
Aan de slag: 3 hulpmiddelen bij zelfredzaamheid
Handreiking ‘Aan de slag met zelfredzaamheid’
Deze handreiking geeft handvatten om zelfredzaamheid te vergroten en te stimuleren bij cliënten en hun naasten. Daarnaast werpt het ook een blik op hoe jij je team mee kan krijgen in deze aanpak.
Deze wijzer geeft informatie over zorg- en welzijnshulpmiddelen. Denk aan hulpmiddelen voor mobiliteit, communicatie, eten en drinken, persoonlijke verzorging, of domotica in de zorg. Hierdoor kan jij sneller de geschikte hulpmiddelen voor je cliënt vinden.
Deze toolbox bevat een praktische set hulpmiddelen die jou of de organisatie waar je voor werkt ondersteunt om familie en naasten actiever te betrekken bij de zorg en ondersteuning van ouderen.
Ik vraag mij af waarom er gekozen wordt voor een Engels woord reablement terwijl het Nederlandse woord zelfredzaamheid voldoet?
We zijn ouderen die dit woord niet herkennen.