Terwijl Nederland begin deze week nog in een oranje roes verkeerde door de prestaties van het nationale voetbalelftal, ging het leven gewoon door. En het werk dus ook.
Wat later op een voetbalavond kom ik bij een terminale cliënt een sedatie opstarten. De huisarts heeft zojuist de eerste bolus dormicum gespoten, en ik maak de pomp klaar. Ik breng het naaldje in bij mevrouw op de linker bovenarm. ‘Je kunt wel zien hoe lang wij al getrouwd zijn’ zegt ze met zachte stem. Op de arm ontwaar ik de tatoeage waarin onder meer hun trouwdatum staat vermeld; ’57 jaar, dat is een hele tijd’ antwoord ik. De ogen van de vrouw lichten op. ‘Ja, maar het waren hele mooie jaren’. Ze vertelt verder dat het nu op is. ‘Ik heb geknokt, maar ik kan het nu niet meer’. Haar man houdt haar hand vast en knikt instemmend.
Wat later zit ik met hem en zijn oudste dochter aan tafel en vraag naar het ziekteproces van de afgelopen jaren. De man vertelt me dat uitgebreid. Over de gewonnen strijd tegen de kanker enkele jaren geleden. Maar zijn vrouw kreeg een nare hoest. Via de huisarts naar het ziekenhuis en er was sprake van een uitzaaiing van de eerder bestreden kwaadaardigheid. En dan: ‘we hebben hele goede jaren gehad. Elke dag als ik wakker werd, keek ik haar aan en voelde ik mij gelukkig. De scherpte was er wel een beetje af, maar ik ben verliefd gebleven. En in al die jaren is er geen onvertogen woord gevallen.’ De oudste dochter klinkt instemmend. De ogen van de man glanzen vochtig.
Verwarring over palliatieve sedatie
‘Palliatieve sedatie staat gelijk aan slapen.’ Dat denken veel familieleden van cliënten in de stervensfase. Door wie ontstaat deze verwarring? Huisartsen. Specialisten. Verpleegkundigen. Lees deze eerdere blog van Jos.
Buiten wapperen de oranjevlaggetjes in de tuin van de buren. Ik stap in de auto en op weg naar de volgende cliënt luister ik naar het radioverslag van een voetbalwedstrijd. Ik hoor niet echt wat Jack van Gelder roept, want in gedachten ga ik terug naar wat de man me heeft verteld. Hoe mooi hij de 57 jaar van zijn huwelijk in een paar woorden wist te vangen. En hoe weinig mensen dit na zo’n lang huwelijk kunnen zeggen.
Het leven is mooi, bedenk ik me. Mooi en waard om geleefd te worden. Maar als het dan toch op is, dan is het net zo mooi dat we in Nederland op een waardige manier afscheid kunnen nemen van dat leven. Dat ondraaglijk lijden niet nodig is, en dat we daar een menswaardige oplossing voor hebben: de sedatie: het verlagen van het bewustzijn tot de dood erop volgt.
Geef je reactie
Om te kunnen reageren moet je inlogd zijn. Inloggen Ik heb nog geen account