'Verpleegkundige, pak je rol in duurzaamheid'

Het thema duurzaamheid speelt een steeds grotere rol in de zorg. Naast het bijdragen aan een groenere toekomst biedt het ook een mooie kans om leiderschap te tonen. Hoe maak jij het verschil?

Dat legt hoofddocent en onderzoeker verpleegkunde Marlies Pepers uit tijdens het congres Zorgprofessional van de toekomst op 2 oktober 2025. Met concrete voorbeelden laat zij zien hoe de verpleegkundige van de toekomst zich bezighoudt met duurzaamheid. Haar boodschap is duidelijk: ‘Aan de slag!’

We gaan dus aan de slag, hoe ziet dat eruit?

‘Ik vind dat verpleegkundigen als grootste beroepsgroep binnen de zorg een sleutelrol hebben, ook in het versnellen van duurzaamheid. Duurzaamheid is een mooi thema om stappen te zetten in verpleegkundig leiderschap. Het roept steeds vaker de vraag op: Kan het niet anders?

En het kan anders. Een mooi praktisch voorbeeld vind ik het schoon inbrengen van een blaaskatheter in plaats van steriel. Daarnaast worden er vaker duurzame alternatieven besproken in gesprekken met de arts rond behandelkeuzes. 

Bezig zijn met duurzaamheid levert meer werkplezier op, waarom is dat?

‘Het geeft voldoening om verbeterpunten aan te pakken en de verandering te starten. Dit begint met nadenken, verbinden en samenwerken, niet alleen met collega’s binnen je eigen afdeling, maar ook met andere afdelingen. Hoe verloopt bijvoorbeeld de productie of inkoop van een bepaald materiaal? Kunnen we daar verbeteringen in aanbrengen?

Door leiderschap te tonen en daadwerkelijk stappen te zetten, kun je een verschil maken en merken dat het impact heeft. Bijvoorbeeld in de vorm van betere zorg voor de patiënt of lagere kosten. Als ideeën echt worden doorgevoerd, geeft dat nog meer motivatie om je volledig in te zetten.’

Is er advies om daadwerkelijk met duurzaamheid aan de slag te gaan?

‘Je hoeft niet perfect duurzaam te leven om bij te dragen aan duurzame veranderingen. Maar ga het gesprek aan met je collega’s, deel ideeën en luister naar elkaar. Samenwerken is essentieel om verandering teweeg te brengen.

Daarnaast zijn online veel initiatieven te vinden op het gebied van duurzaamheid en verpleegkunde, laat je daardoor inspireren. Of verdiep je in onderzoek en de uitkomsten daarvan. Wanneer iets al bewezen effectief is, wordt de implementatie vaak makkelijker.’

Wat voor rol speelt duurzaamheid binnen de verpleegkundige opleidingen?

‘Hier is al aandacht voor vanaf het eerste leerjaar. Ik stimuleer studenten om actief na te denken over hoe zij duurzaamheid kunnen meenemen in hun toekomstige rol. Op dit moment zitten we als beroepsgroep nog in de bewustwordingsfase, maar ik hoop dat afgestudeerde studenten in 2030 duurzaamheid écht zien als een integraal onderdeel van het beroep.’