'Nulurencontract nog altijd springlevend'

‘Medewerkers die jarenlang twintig uur per week werkten op een nulurencontract met als enig doel dat ze gemakkelijk ontslagen konden worden. Dát wilden we niet meer’, zegt Aaldert Mellema van CNV Zorg & Welzijn in Nursing april. In de verschillende zorgcao’s is daarom de afspraak gemaakt dat werknemers met een nulurencontract een contract met een gemiddelde arbeidsduur te geven.

Vanaf 2014 hebben de werkgevers hun oproepers inderdaad vaste contracten aangeboden, constateert Mellema. Toch is het nulurencontract nog springlevend. In de ziekenhuizen zie je ze niet meer, is zijn ervaring. Maar in de thuiszorg wel. ‘Van onze leden horen we terug dat er nog veel mee wordt gewerkt. Werkgevers hebben de vaste contracten wel aangeboden, maar werknemers willen het soms zelf niet. Mensen houden natuurlijk het recht om een vast contract te weigeren. Omdat ze elke zomer een paar maanden vrij willen of de schoolvakanties niet ingeroosterd willen zijn.’

In de vorige cao werd lang gesteggeld over het nulurencontract. Een totaalverbod kwam er uiteindelijk niet. Lees verder>>

Keurslijf
‘Heel veel mensen willen het niet’,  is ook de ervaring van Gerlanda van der Laarse, verpleegkundige in een gespecialiseerd thuiszorgteam. Tot  oktober 2014 werkte ze als leidinggevende in een verpleeghuis en ze herinnert zich nog goed het moment dat de oproepers een vast contract kregen aangeboden. ‘We hadden een krappe formatie en een enorm grote pool van losse krachten.’ De opschoonactie werd dan ook met angst en beven tegemoetgezien. ‘Stel je voor dat al die mensen een vast contract zouden willen. Maar niemand wilde dat. Het zijn voornamelijk moeders, die geen kostwinner zijn. Zij willen niet in een keurslijf gedwongen  worden of een vaste oppas regelen.’

Mini-contractjes
Wat FNV-onderhandelaar Sarah Dobbe zorgen baart, is dat sommige oproepers mini-contractjes hebben gekregen van bijvoorbeeld drie uur per week. ‘De bedoeling van de cao is dat je een contract krijgt van het gemiddeld aantal uur dat je gewerkt hebt.’ Ook worden er volgens haar doodleuk nieuwe nulurencontracten afgesloten. ‘Terwijl we toch duidelijk hebben afgesproken dit alleen nog  in noodgevallen te doen.’ Dat oproepers een vast contract weigert, hoort FNV-onderhandelaar Sarah Dobbe ook. Ze vindt dat onacceptabel.  ‘Als je doorvraagt, willen mensen het liefst een vast contract, maar flexibele werktijden. Die flexibiliteit moeten we dus op een andere manier zien te regelen. Daar zijn trouwens ook afspraken over gemaakt in de vorige cao. Daarin is een bepaling opgenomen dat medewerkers meer zeggenschap krijgen over de invulling van werktijden. Dit jaar gaat dat vorm krijgen in het project De Kanteling.’

Werkgevers en ondernemingsraden gaan in het project De Kanteling samen de kaders opstellen waarbinnen ze werknemers meer zeggenschap kunnen geven over de werktijden. Lees meer>>

Zelf roosteren
Is medewerkers meer zeggenschap geven over de werktijden de oplossing? Van der Laarse heeft daar zo haar twijfels over. ‘Ik zie dat gewoon niet zo voor me. In het thuiszorgteam waar ik nu werk zijn we net op het volledig zelf roosteren teruggekomen. Iedereen ging het toch voor zichzelf leuk maken, dat werkt niet. Iedereen kan nu zijn voorkeur opgeven en uiteindelijk maakt een roosterteam daar een rooster van. De zorg is een 24-uursbedrijf. Dat moet je eerlijk verdelen. Je kunt niet bijvoorbeeld de moeders zo inroosteren dat ze elke dag om drie uur bij het schoolplein staan. Dat gaat niet met acht moeders in een team van tien. Ik  denk dat we in de zorg niet zonder nulurencontracten kunnen. Je hebt die flexibiliteit nodig om ziekte en andere omstandigheden op te vangen.’