Tovertafel doorbreekt apathie dementerende

Wat is de Tovertafel?

‘Een kastje dat je boven een willekeurige eettafel hangt, dat allemaal beelden kan projecteren op de tafel. Zoals visjes, vlinders, of herfstblaadjes. Een infrarood sensor detecteert handen op de tafel. Zo kan de demente cliënt bijvoorbeeld blaadjes van de tafel “vegen”, visjes verjagen, of een bal overtikken. Het doel is om de apathie van dementerenden te doorbreken, en ze in beweging te brengen.’

Hoe kwam je op dit idee?

Nadat ik afstudeerde bij Industrieel Ontwerpen aan de Technische Universiteit in Delft ontmoette ik Erik Scherder. Hij vertelde mij over de negatieve gevolgen van de veelal zeer passieve levensstijl van ouderen met dementie. Dit inspireerde mij om een promotieonderzoek op te zetten om te proberen als ontwerper iets aan te veranderen. Ik kwam er al snel achter dat voor de minst actieve groep, de ouderen in een vergevorderd stadium nauwelijks nog goede stimulerende producten op de markt zijn. Mijn drie voorstudies vormen de basis van mijn ontwerp, de Tovertafel.’

Lees ook: Snoezelwassen in 5 stappen

Hoe kom je aan die naam?

‘Ik heb de Tovertafel ontwikkeld samen met cliënten van Careyn, hun naaste familie en de zorgmedewerkers, door middel van zogenaamde co-design methoden. Eén van deze cliënten was een meneer die moeite had met spreken, maar toen hij voorzichtig begon te spelen fluisterde hij: “Het is een Tovertafel.” Dank u wel, da’s een topnaam.’

Hoe reageren cliënten?

‘Heel goed. Mensen die voor zich uitstaren leven ineens op als we de Tovertafel aanzetten. Een mevrouw was vaak tegendraads. Op alles wat de verzorgenden zeiden, had ze een weerwoord. Dus nee, ze wilde niet aan activiteiten meedoen, en dus ook niet aan de Tovertafel komen zitten. We zetten hem alsnog aan, en uiteindelijk kwam ze er toch uit zichzelf erbij. Dat is ook het mooie: je hebt er als cliënt geen hulp bij nodig. De Tovertafel zorgt voor het stimuleren van de cliënten. Bij de lancering in het verpleeghuis kwamen compleet nieuwe mensen in contact met de tafel. We zetten hem aan, en ze begonnen meteen te lachen. Fantastisch om te zien!’

Lees ook: Europa’s grootste snoezelcentrum geopend in Amsterdam

Wat vinden verzorgenden ervan?

‘De reacties zijn tot nu toe heel positief. Ik denk dat ze het prettig vinden dat ze iets kunnen aanzetten, als ze druk zijn met zorgen voor andere cliënten. Ook activiteitenbegeleiders kunnen er ook mee aan de slag, als groepsactiviteit. Belangrijk is dat binnen deze groep elke dementerende kan de eigen capaciteiten inzetten. Dus één die mobiel is, raakt het eerste deel van het spreekwoord aan, de ander leest het voor, en een derde maakt het spreekwoord af. Het verbindt cliënten dus ook met elkaar. Daarnaast denk ik dat het ook een leuke activiteit is om met kleinkinderen te doen.’

Bekijk hier een video waarin je de Tovertafel in actie ziet.

Kijk voor meer info op www.tovertafel.nl