Wondswab zinloos bij chronische wond

Dat concludeert specialist ouderengeneeskunde Armand Rondas in zijn proefschrift, waarop hij onlangs promoveerde aan de Universiteit Maastricht. Het is zijn aanbeveling dat zijn collega’s geïnfecteerde wonden primair klinisch blijven beoordelen en daarvoor de meest recente richtlijn van de World Union of Wound Healing Societies volgen.

Voorkomen chronische wond
De promovendus heeft het voorkomen van chronische wonden in verpleeghuizen onderzocht. Gemiddeld hebben vier op de honderd verpleeghuisbewoners een chronische wond, oftewel een wond die ook na drie tot vier weken niet vanzelf geneest, blijft zweren en vaak zelfs groter wordt. Het gaat om bijvoorbeeld doorligwonden, een open been of een diabetische voet. Het aantal Nederlanders met een wond die slecht of niet geneest neemt toe. Vermoedelijk zijn er in Limburg alleen al 15.000 mensen met een chronische wond. Wereldwijd kosten chronische wonden naar schatting 2 tot 4 procent van het totale gezondheidszorgbudget.

Vijf tips om wondpijn te voorkomen Naar de tips>>

De diagnostiek van een infectie van een chronische wond is moeilijk. Rondas: ‘Om een geïnfecteerde chronische wond te diagnosticeren kijken specialisten ouderengeneeskunde vooral nog naar meer traditionele symptomen, zoals ‘pus/abces’ of de aanwezigheid van een “onwelriekende geur”. Dat is echter niet conform de internationale consensus van de World Union of Wound Healing Societies uit 2008.’ Deze richtlijn noemt als belangrijke symptomen: toegenomen of veranderende pijn of dat een wond geen genezingstendens vertoont, of in de loop van de tijd zelfs groter wordt. ‘Een van mijn aanbevelingen is dan ook om specialisten ouderengeneeskunde conform deze richtlijn bij te scholen.’

Wond swab
Daarnaast heeft hij onderzocht hoe betrouwbaar de kweek van een wond swab is om te beoordelen of een chronische wond geïnfecteerd is. Hiervoor wordt een wattenstaafje gebruikt dat over het wondbed wordt gestreken om wondvocht en bacteriën in zich op te nemen, waarna het in de wat verzamelde wondmateriaal wordt gekweekt. Deze methode blijkt niet betrouwbaar, omdat de microbiologische analyses van de afgenomen swabs niet met het klinische beeld van een infectie overeenkwamen. ‘Het ziet ernaar uit dat het gebruik van wond swabs bij chronische wonden niet zinvol is, de kliniek niet kan ondersteunen en dus onnodig duur is.’