Hoe maak je een goed zorgleefplan? Wat voor dilemma’s kom je hierbij tegen? De nieuwe online kennisbundel Zorgleefplan geeft inzicht. Lector Verpleegkundige diagnostiek aan de Hanzehogeschool Groningen Wolter Paans is mede-ontwikkelaar van de kennisbundel.
‘Er was vraag naar een kennisbundel voor de hbo-verpleegkundige’, vertelt lector Wolter Paans in een interview met TvZ, vakblad voor verpleegkundigen. ‘Er is namelijk een toenemende wens dat ook hbo-opgeleide verpleegkundigen in de langdurende zorg werkzaam worden. Deze kennisbundel laat hen aan de hand van voorbeelden zien wat er in een zorgleefplan moet staan, met welke professionele taal je dit beschrijft, en hoe je het regelmatig kunt evalueren. Hbo-verpleegkundigen kunnen met deze kennisbundel in de hand het zorgleefplan onder de loep nemen, en verzorgenden ondersteunen met het verbeteren ervan.’ de kennisbundel biedt ook handvatten voor mbo-verpleegkundigen en verzorgenden.
Hoe zorg je ervoor dat het zorgleefplan zo cliëntvriendelijk mogelijk is? Klik hier voor vier handige tips >>
Uit verschillende rapporten van de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) komt naar voren dat in instellingen in de langdurende ouderenzorg de zorgplannen niet systematisch worden gebruikt en dat de accuraatheid onvoldoende is. Deze kennisbundel springt hierop in: ‘In het zorgleefplan moeten elementen van het verpleegkundig proces systematisch ondergebracht worden’, vertelt Wolter Paans, ‘Belangrijk onderdeel is dat er een verpleegkundige diagnose, of ondersteuningsvraag vastgesteld wordt, en dat er wordt geëvalueerd of de doelen die gesteld zijn, ook zijn behaald. Deze evaluatie ontbreekt wel eens. En ook de accuraatheid van het rapporteren is niet altijd op orde’, stelt Paans, die onderzoek doet naar kwaliteit van de huidige zorgleefplannen in de praktijk, en hoe dit verbeterd kan worden.
Knelpunten bij zorgleefplan
Het niet goed bijhouden van de zorgleefplannen heeft volgens Paans verschillende oorzaken: ‘Soms is de structuur van het zorgleefplan niet toereikend genoeg: het kan een onoverzichtelijk dik dossier zijn, waar het onduidelijk is waar je de gezondheidsvraagstukken moet invullen. Het kan ook zijn dat verzorgenden en verpleegkundigen niet in staat zijn om de zorgproblemen goed te beschrijven, omdat het klinisch redeneren niet voldoende op niveau is. Daarnaast kan tijdsgebrek een rol spelen: het is belangrijk dat het management de verzorgenden en verpleegkundigen de gelegenheid geeft om het zorgleefplan goed bij te houden. Het mooist is als de zorgmedewerkers zelf resultaat ziet van het goed bijhouden, bijvoorbeeld als de cliënt duidelijk meer tevreden is over de kwaliteit van zorg. Als je dat bereikt, dan ben je ook intrinsiek meer gemotiveerd om het zorgleefplan op de juiste manier in te vullen.’
Kritisch denken over registraties
Het zorgleefplan wordt door veel verzorgenden en verpleegkundigen gezien als een administratief monster waar ze veel tijd aan kwijt zijn. Volgens lector Paans geeft de kennisbundel handvatten om de administratieve lasten omlaag te krijgen: ‘Veel zorgmedewerkers hebben een hekel aan checklists. Deze kennisbundel leert je kritisch na te denken over wat je registreert, en welke lijstjes eventueel de deur uit kunnen. Als verzorgenden en verpleegkundigen volgens deze kennisbundel in het elektronisch dossier werken, vinden ze dit in het begin moeizaam gaan. Maar als ze eenmaal gewend zijn, willen ze nooit meer terug naar de oude situatie. Het is ook een vooroordeel dat deze manier van werken meer tijd in beslag neemt. Vaak is het omgekeerde het geval, en ben je in het beste geval er gemiddeld per dag een kwartier eraan kwijt, alhoewel het in complexe situaties natuurlijk ook meer tijd kan kosten.’
Het zorgleefplan is veel verzorgenden een doorn in het oog, omdat je er zo ontzettend veel in moet registeren. Dankzij deze tips registreer je zo min mogelijk. Naar de tips
‘Het idee heerst dat er tijd af gaat van directe zorgverlening. Maar het is juist de bedoeling dat het juist een onderdeel van de zorgverlening vormt. Dat de rapportage en het methodisch opstellen van het zorgleefplan, samen met de zorgvrager en diens directe naasten wordt gedaan. De integratie tussen het stellen van doelen en het evalueren daarvan aan de hand van het zorgleefplan geeft je de mogelijkheid om goed op de kwaliteit van leven en de beleving daarvan, van ook directe naasten, te reflecteren. Je kunt zo gericht persoonlijke waarden, wensen en doelen van zorgvragers bespreken om tot afspraken te komen, samen met familieleden en mantelzorgers. Dan is het zorgleefplan dus niet alleen een archief meer, maar een belangrijk onderdeel van de zorgverlening.’ Daarbij kan een nauwkeurig zorgleefplan volgens Paans van grote informatieve waarde zijn als een zorgvrager opgenomen moet worden in het ziekenhuis. ‘Verpleegkundigen hebben daar dan snel een methodisch gestructureerd overzicht van de achtergronden van een zorgvrager en kunnen hier op aansluiten. Uit onderzoek weten we dat zorgvragers het enorm waarderen als nieuwe zorgverleners al goed op de hoogte zijn van hun achtergronden en situatie.’
Wolter Paans is vorig jaar benoemd tot lector Verpleegkundige Diagnostiek bij de Hanzehogeschool Groningen. Lees meer >>
De kennisbundel wordt aangeboden in een aantrekkelijk jasje met veel ruimte voor verhalen uit de praktijk, opdrachten en tips voor het gebruik van het materiaal in de les en verwijzingen naar relevante documentatie, links en (meet)instrumenten. De kennisbundel is geschreven voor zowel hbo- als mbo-verpleegkundigen, in opleiding of al werkzaam.
Geef je reactie
Om te kunnen reageren moet je inlogd zijn. Inloggen Ik heb nog geen account