De diagnose leukemie zet het leven van meneer Sanders volledig op z’n kop. Welke verpleegkundige classificaties zijn nuttig bij zo’n heftige diagnose? Classificatiedeskundige Friso Raemaekers helpt je op weg.
Meneer Sanders gaat met een verkoudheid naar de huisarts, maar krijgt niet veel later de diagnose leukemie (zie voor de volledige casus de Nursing Challenge over leukemie, goed voor 2 accreditatiepunten). Zijn leven staat op de kop.
Als verpleegkundige richt je je op de gevolgen, verschijnselen en risico’s van een ziekte. Alleen: waar focus je op in je zorgplan? Bij een levensveranderende diagnose zoals leukemie zijn er talloze verpleegkundige diagnoses mogelijk, met allemaal hun eigen zorgresultaten en interventies.
Ziektegerelateerde diagnoses
Aan de ene kant zijn er verpleegkundige diagnoses die direct aan de ziekte gerelateerd zijn. Denk aan:
> Kennistekort ten gevolge van de diagnose Leukemie
> Risico op infectie door leukopenie, een verlaagd gehalte of tekort aan leukocyten en het platliggen van het immuunsysteem
> Risico op bloeding door verhoogde bloedingsneiging door het lage aantal bloedplaatjes
Je verpleegkundige verantwoordelijkheid reikt echter verder dan ziektegerelateerde diagnoses, en kan ook betrekking hebben op een toestand of levensfase. Zoals leeftijd, recent verlies van een dierbare of, in dit geval, een ontwrichtende diagnose. Diagnoses die daarbij passen, liggen op het vlak van emoties en coping, sociaal netwerk en levensprincipes.
Emoties en coping
Bij een diagnose als leukemie is vaak sprake van verdriet, angst, onzekerheid en rouw. Relevante vragen hierbij zijn bijvoorbeeld: Hoe mentaal sterk is de patiënt? Op welk vlak is er behoefte aan ondersteuning? Zijn de emotionele reacties van tijdelijke aard en kan de patiënt er op een gezonde manier mee omgaan, of belemmeren ze de verdere gezondheid?
De volgende diagnoses kunnen van toepassing zijn. Aan de hand van de bepalende kenmerken behorende bij de diagnoses schat je in welke diagnose(s) passen bij meneer Sanders.
> Verminderde veerkracht
> Chronisch verdriet
> Ineffectieve coping
> Machteloosheid
> Angst
Sociaal netwerk
Voor je zorgplan is het daarnaast belangrijk om het sociale netwerk van de patiënt in kaart te brengen. Kan meneer Sanders zich makkelijk uiten? Is er steun in zijn omgeving? Wat is zijn eigen rol in zijn sociale netwerk? En wat gebeurt er als hij wegvalt?
Verpleegkundige diagnoses kunnen zijn:
> Inadequate sociale interactie
> Ineffectieve rolvervulling
Levensprincipes
Tot slot kunnen levensprincipes van belang zijn na een heftige diagnose. Waar de een kracht haalt uit muziek, literatuur of kunst, vindt de ander rust en steun in kerk en geloof. Onderzoek welke rol levensprincipes spelen op moeilijke en kwetsbare momenten. Wat kan meneer Sanders helpen de rest van zijn leven nog zo gezond en gebalanceerd mogelijk in te richten?
Verpleegkundige diagnoses die hieronder vallen zijn:
> Beslisconflict
> Verstoorde onafhankelijke besluitvorming
> Morele nood
> Geestelijke nood
> Verstoring van de religiositeit
Ziekteoverstijgend zorgplan
De antwoorden op bovenstaande vragen zijn de eerste stap bij het maken van je zorgplan. Niet alle genoemde diagnoses zullen van toepassing zijn bij één patiënt, maar ze kunnen wel richting geven in het verlenen van ziekteoverstijgende zorg. Je tilt het zorgplan boven de ziekte uit, waardoor de patiënt naast het fysieke deel ook kan werken aan het mentale, sociale en spirituele deel.
De in dit artikel genoemde verpleegkundige diagnoses zijn onderdeel van Nanda, NIC en NOC, ook eenvoudig digitaal te raadplegen in de Nanda NIC NOC-tool. Lees ook ‘Indiceren gaat niet om zorgtaken toewijzen’ en andere interessante artikelen over verpleegkundige classificaties.
* Friso Raemaekers is SEH-verpleegkundige, regiocoördinator NANDA-I Netwerk, lid ExpertNetwerk Verpleegkunde van Nursing en TvZ. www.friso.blog
Waarom verpleegkundige classificaties?
Het classificeren van verpleegkundige zorg maakt deze niet alleen inzichtelijk en meetbaar, maar draagt er ook aan bij dat iedereen op dezelfde manier rapporteert. Dat helpt om onderbouwd verbanden te leggen tussen symptomen, oorzakelijke factoren en het effect van interventies. Ook helpen verpleegkundige classificaties je gerichter naar patiënten te kijken, en de juiste keuzes te maken.
Geef je reactie
Om te kunnen reageren moet je inlogd zijn. Inloggen Ik heb nog geen account