Je patiënt met dementie wil niet gewassen worden, maar als verpleegkundige voel je je verantwoordelijk voor de hygiëne. Wat doe je dan? Ethicus en geestelijk verzorger Tim van Iersel schreef het boek ‘Dilemma’s bij dementie’.
Dagelijks komt geestelijk verzorger en ethicus Tim van Iersel ze tegen: kleine én grote ethische dilemma’s bij de zorg voor mensen met dementie. Dit najaar verschijnt zijn boek Dilemma’s bij Dementie. Daarover gaat ook zijn lezing op Het Dementie Congres, vrijdag 16 november 2018 in de Reehorst in Ede.
Botsende waarden
‘Een dilemma is een botsing van waarden die beide belangrijk zijn, maar niet allebei zijn waar te maken, zegt Van Iersel. ‘Vaak gaat het om zaken die dagelijks spelen. Denk aan een patiënt die niet gewassen wil worden. Een paar dagen niet wassen is niet zo erg. Maar een verpleegkundige voelt de verantwoordelijkheid voor een goede hygiëne. Moet je iemand dan dwingen? En als er bijvoorbeeld sprake is van agressie, mag je dan sederende medicatie gebruiken? Dat zijn lastige afwegingen.’
Mensonwaardig
‘Bij een dilemma ‘schuurt’ de kwestie of het dilemma bovendien vaak tussen verschillende betrokkenen. Tussen de bewoner en/of het zorgteam, maar ook tussen het zorgteam en de familie. Een veelvoorkomende situatie is dat iemand bijvoorbeeld slikproblemen heeft en de familie niet wil dat iemand gemalen voedsel krijgt, omdat dat voor hen ‘mensonwaardig’ voelt. Wat doe je dan? Een dilemma kan ook spelen tussen bewoner en familie. Bijvoorbeeld als twee bewoners intiem met elkaar raken, maar een van de twee nog getrouwd is en de familie daar moeite mee heeft.’
De eerste die klaagt
‘Om bij een dilemma een goede afweging te kunnen maken, is het belangrijk het dilemma eerst te herkennen. Durf daar oog voor te hebben. Verpleegkundigen schuiven soms hun grenzen op. Ze willen niet de eerste zijn die ‘klaagt’ over een agressieve bewoner die hen knijpt of slaat. Ze zijn bang de schuld te krijgen, denken dat het ‘erbij hoort’ of voelen druk van familie of de media. Maar een dilemma moet je open kunnen bespreken. Wacht niet tot de bom barst.
Handvatten
In mijn lezing Dilemma’s bij dementie komen acht waarden aan bod die bij dementie vaak op het spel staan. Dat zijn: vroegere autonomie, hygiëne, respect voor levensbeschouwing, veiligheid, gezondheid, intimiteit, gemeenschap en eerlijkheid. Aan de hand van die waarden en voorbeelden die in de thuissituatie en in het verpleeghuis voorkomen, krijg je handvatten om het dilemma binnen het team of met de bewoner en de familie te bespreken.’
Geef je reactie
Om te kunnen reageren moet je inlogd zijn. Inloggen Ik heb nog geen account