Verpleegkundigen zien meer eenzaamheid terwijl zorgtijd afneemt

Verpleegkundigen en verzorgenden vinden dat ze door werkdruk en personeelstekort de afgelopen vijf jaar minder tijd kregen voor eenzame cliënten. En dat terwijl volgens hen de eenzaamheid juist is gegroeid.

Dat blijkt uit een peiling van V&VN onder 1.021 verpleegkundigen en verzorgenden. 58% van hen geeft aan de laatste vijf jaar meer eenzaamheid onder haar cliënten te zien. Tegelijkertijd stelt 51% dat ze juist minder tijd heeft gekregen om eenzame cliënten te helpen. 81% beoordeelt de hiervoor beschikbare tijd als onvoldoende. Een verpleegkundige: ‘Je mag geen kopje koffie meer met je cliënt drinken. Tijd is op de minuut gepland, alleen voor noodzakelijke zorg is nog tijd.’

Meerderheid helpt in eigen vrije tijd

Vrijwel alle verpleegkundigen en verzorgenden (93%) ondernemen actie bij een eenzame cliënt. Een meerderheid (63%) blijft in zijn eigen vrije tijd bij de cliënt om een praatje te maken als ze zien dat hij of zij eenzaam is. Zij zien dat hun betrokkenheid gewaardeerd wordt. Cliënten zeggen onder meer dat de komst van de thuiszorg het hoogtepunt van hun dag is.

Uit onderzoek van NIVEL blijkt dat eenzaamheid onder ouderen de afgelopen tien jaar niet is afgenomen >>

Verantwoordelijk voor eenzaamheid

De respondenten voelen zich verantwoordelijk voor hun cliënten en noemen het signaleren van eenzaamheid het belangrijkste wat zij kunnen doen. Wel vindt een grote meerderheid (86%) het moeilijk om het onderwerp bespreekbaar te maken. Dat komt misschien omdat zij ervaren dat ook cliënten het moeilijk vinden om erover te praten (71%). Bijna driekwart van de respondenten heeft behoefte aan handvatten rond dit onderwerp. Toch doen ze al veel in het dagelijks werk rondom eenzaamheid. Het inschakelen van het sociale netwerk of het stimuleren van sociale contacten worden veel genoemd, net als het simpelweg bieden van een luisterend oor. Hoewel het signaleren en helpen doorbreken van eenzaamheid niet tot de kerntaken van de beroepsgroep behoort en ook niet door zorgverzekeraars wordt vergoed, ziet maar liefst 92% een belangrijke rol weggelegd voor zichzelf en de collega’s.

Knelpunten in de zorg voor eenzaamheid

Door de toegenomen werkdruk is er volgens de respondenten minder tijd voor eenzame cliënten. Als knelpunten noemen ze tijdgebrek, een steeds groter beroep op de zelfstandigheid van de cliënt en op de mantelzorg, en familie die weinig langskomt. Maar ook de trots van de cliënt zelf staat de aanpak van eenzaamheid soms in de weg.

Tips: zo pak je als verpleegkundige eenzaamheid aan >>