Nieuwe Beter Laten Lijst: dit zijn de belangrijkste punten voor de wijkverpleging

De Beter Laten Lijst met verpleegkundige handelingen die je beter niet meer kunt doen, heeft een update gekregen. Dit zijn de belangrijkste punten voor in de wijk.

In 2017 verscheen de eerste Beter Laten Lijst. Onderzoekers van Radboudumc IQ healthcare* stelden destijds een lijst met verpleegkundige handelingen samen waarvan aangetoond is dat deze niet werken of zelfs schade veroorzaken. Deze lijst heeft nu een update gekregen.

Wat is nieuw?

De nieuwe Beter Laten Lijst is ingedeeld in 5 sectoren (ziekenhuis, wijkverpleging, verpleeghuiszorg, verstandelijk gehandicapten zorg en geestelijke gezondheidszorg). Verder hebben zorgmedewerkers uit deze sectoren de handelingen geprioriteerd. Hieronder de top 5 Beter Laten handelingen voor de wijk. (Hier vind je de top 5 voor het ziekenhuis)

Top 5 Beter Laten handelingen in de wijk

1 Screenen op eenzaamheid en casefinding is NIET zinvol

Richtlijn Eenzaamheid (2021): Screening van ouderen op eenzaamheid en casefinding zijn naar de mening van de werkgroep niet zinvol, omdat wetenschappelijk bewijs dat deze bijdragen aan een gerichter gebruik van ondersteuning ontbreekt en het twijfelachtig is of screening voldoet aan de algemeen geldende voorwaarden van screening van de Gezondheidsraad.
Lees ook het artikel Wat je (niet) kunt doen tegen eenzaamheid bij ouderen

2 Vermijd overbodige lagen onder de patiënt met risico op decubitus

Richtlijn Decubitus (2021): Vermijd of beperk overbodige lagen onder de patiënt, zoals linnengoed, positioneringsmateriaal, celstofmatjes, incontinentiemateriaal, kleding en beddengoed.

Maak ook de Nursing Challenge over decubitus, goed voor 2 accreditatiepunten

3 Douche NIET te vaak, NIET te warm en gebruik NIET te veel zeep bij jeuk

Richtlijn Chronische Jeuk (2022): Niet te vaak en niet te warm douchen, niet te veel zeep gebruiken, douchen na het zweten en na afloop hiervan de huid insmeren met een indifferente zalf. Ook ruwe materialen zoals wol of knellende kleding wordt afgeraden.

Lees ook: Chronische jeuk, verpleegkundige interventies

4 Gebruik GEEN vrijheidsbeperkende maatregelen bij een delier

Richtlijn Delier in de palliatieve fase (2022): Gebruik in principe geen vrijheidsbeperkende maatregelen.
Lees ook: Richtlijn delier in de palliatieve fase herzien | ‘Wees alert op voortekenen’

5 Spoel de blaas NOOIT om een urineweginfectie te voorkomen

WIP richtlijn Urinelozing (2018): Spoel de blaas nooit, ook niet als infectiepreventiemaatregel met desinfectans of antibiotica, tenzij hiervoor een medische indicatie bestaat. Toelichting: Het spoelen van de blaas (met desinfectans of antibiotica) draagt niet bij aan het voorkomen van een urineweginfectie.

Maak ook de Nursing Challenge over urineweginfecties

Verpleegkundigen en verzorgenden geven de volgende redenen aan waarom ze deze handelingen nog uitvoeren:

1. Omdat de client erom vraagt
2. Omdat het arts het voorschrijft
3. Omdat het in het zorgplan staat

Zo is de Beter Laten lijst samengesteld

Onderzoekers van IQ healthcare van het Radboudumcdoorzochten 72 richtlijnen en kwaliteitsstandaarden voor verpleegkundigen en verzorgenden. Zij zochten, net als in 2017, naar aanbevelingen die aangeven dat verpleegkundigen bepaalde handelingen beter kunnen laten. Voorwaarde was dat er bewijs is dat de handelingen niet of wel werken. Dit leverde 67 Beter Laten aanbevelingen voor verpleegkundigen op voor de vijf sectoren samen. Volgens de onderzoekers kan het veel tijd, geld en leed besparen als verpleegkundigen met deze handelingen stoppen.

Beter Doen handelingen

Naast de update van de Beter Laten handelingen ontwikkelden de onderzoekers een lijst met Beter Doen handelingen: een overzicht van 414 aanbevelingen die je helpen om passende zorg te bieden in de dagelijkse praktijk. Denk bijvoorbeeld aan valpreventie, niet-medicamenteuze interventies bij pijn en decubitus of psychosociale problemen.

* De volgende onderzoekers werkten mee aan de Beter Laten Lijst: Dr. Getty Huisman-de Waal, Wilmieke van Ooijen, Jeltje Giesen, Annick Bakker-Jacobs, Hester Vermeulen