Student Corner: ‘Verbeter de communicatie bij overplaatsing van ic naar verpleegafdeling’

In deze rubriek bespreken leerlingen/studenten verpleegkunde hun onderzoek afstudeerscriptie. Ze leren onderzoek doen naar vaak praktische, klinische onzekerheden; het is zonde om de uitkomsten niet met elkaar te delen.

Hoe ziet je onderzoek eruit?

‘Ik heb een kwalitatief onderzoek gedaan naar de beleving van naasten van patiënten die van de ic of mc naar de verpleegafdeling gingen. Ik ben een mensenzuster, wilde dus geen stoffig onderwerp. Deze kwestie stond heel dichtbij me: ik werkte nog niet zo lang op Traumachirurgie, een specialisme waar vooral jonge, technische verpleegkundigen voor vallen. Ik zit juist meer op de communicatie met de patiënt en zijn familie, en daar wilde ik dus iets mee in mijn onderzoek. Ik heb semi-gestructureerde interviews gehouden met zeven naasten van patiënten. Die gesprekken deed ik bewust niet in het wit, en dat levert echt andere gesprekken op. Mensen zijn veel opener, durven kritiek te uiten. Heel waardevol voor de betrouwbaarheid van het onderzoek dus. Dat de onderzoekspopulatie klein is, kan invloed hebben op de representativiteit van mijn onderzoek. Maar de demografische variatie van de geïnterviewden is wel een goede afspiegeling van onze patiëntengroep, dus de uitkomsten en aanbevelingen zijn zeker wel relevant voor de afdeling.’

Wat zijn je bevindingen?

‘Het gevoel van de verpleegkundigen klopte: uit bezorgdheid hingen naasten van overgeplaatste patiënten veel aan de verpleging. Mijn verwachting was dat naasten het vooral spannend vinden dat er op de verpleegafdeling minder monitoring van vitale functies is dan op de ic of mc. Dat bleek echter helemaal niet de reden voor ongerustheid te zijn; soms dachten mensen zelfs dat alle infuuspompen aan het bed de monitoring was. Er bleek weinig informatie gegeven te zijn over hoe het op de verpleegafdeling allemaal werkt. De drukte op de afdeling bleek de bezorgdheid te vergroten: patiënt en naasten hadden het gevoel dat er weinig persoonlijke aandacht voor hen was. Dat blijkt ook uit mijn literatuurstudie: traumachirurgie is een drukke afdeling, en de overgang vanaf een rustige, gestructureerde ic of mc is dan groot.’

Welke aanbevelingen heb je gedaan?

‘De informatievoorziening voor en na overplaatsing kan structureel beter. Ik heb een zakkaartje gemaakt met gespreksonderwerpen voor op de dag van overplaatsing: geef basisinformatie zoals waar de familiekamer en het koffiezetapparaat zijn, vertel dat naasten ook midden in de nacht mogen bellen om te vragen hoe het gaat. Vertel wat er om het bed heen staat aan apparatuur en waar dat voor dient. Ga vóór de overplaatsing eens langs bij de patiënt en zijn familie: dat schept vertrouwen. Verder beveel ik vervolgonderzoek aan, en daar zijn studenten van de hogeschool nu mee bezig.’

Hoe vond je het om onderzoek te doen?

‘Het was een intensieve, tijdrovende klus. Maar omdat ik mijn onderwerp zo interessant vond, ben ik er goed doorheen gekomen. Dat zou ik andere studenten ook aanraden: kies een onderwerp waar je echt iets mee hebt. Ik vond het leuk om mijn verpleegkundige bril eens af te zetten tijdens gesprekken met naasten, en uitgebreider te horen hoe mensen de zorg ervaren. Ik denk nu weer sneller aan hoe vervelend het is voor een patiënt als hij belt en lang moet wachten voordat hij naar het toilet geholpen wordt, bijvoorbeeld. Dat soort kleine, belangrijke dingen heb ik meegenomen in mijn huidige werk op de chirurgische dagbehandeling.’