Sandra Kersten (43) is SEH- en IC verpleegkundige in het Erasmus MC in Rotterdam. Begin februari ging ze met een team van hulpverleners naar Turkije, op initiatief van onder andere Olcay Gulsen en Ruud de Wild.
Hoe is het idee ontstaan om naar Turkije te gaan?
‘Op woensdag 8 februari appte SEH-arts Eda Okatan, voorheen werkzaam in het Erasmus MC, of er artsen en/of verpleegkundigen van vrijdag tot dinsdag mee konden gaan naar Turkije om hulp te verlenen aan slachtoffers van de aardbeving. De actie was geïnitieerd door onder andere Olcay Gulsen en Ruud de Wild. Veel informatie hadden we niet: het zou om T3 slachtoffers gaan, we zouden verblijven in tenten en het vervoer zou geregeld worden.’

Zei je meteen ‘ja’ of twijfelde je?
‘In mijn hart zei ik meteen ja, dit wil ik. Ik heb naast mijn baan de opleiding International Public Health gedaan in Leiden en daarbij ook ervaring opgedaan met hulpverlenen in het buitenland. Mijn hoofd zei iets anders, want ik heb wel 2 kleine kinderen thuis. Mijn partner stond volledig achter mijn keuze en na wat overleg was er geen twijfel mogelijk: ik zou gaan.’

Wat was je belangrijkste drijfveer om mee te gaan?
‘Hulp bieden aan mensen in nood. Dat is waar ik voor gestudeerd heb en dat is wat ik het liefste doe. Uiteindelijk gingen we met een groep van ongeveer 35 hulpverleners: seh-artsen, tropenartsen, seh-verpleegkundigen, ic-verpleegkundigen, ambulanceverpleegkundigen en -chauffeurs naar een stad 100 km van de Syrische grens: Kahramanmaras. Daar zouden we hulp gaan bieden in een artsenpost in het tentenkamp en in een plaatselijk ziekenhuis.’

Wat hadden jullie mee?
‘We wisten dat het koud zou zijn en dat we waarschijnlijk op veldbedden in tenten zouden slapen. We namen dus dikke kleding mee, donsslaapzakken en eiwit/mueslirepen omdat we niet wisten hoe, waar en wat we zouden kunnen eten.
Verder was ons gevraagd medische hulpgoederen mee te nemen. Een teamleider van de SEH van het Erasmus nam deze enorme logistieke operatie op zich en binnen een dag hadden we kilo’s gips, verbandmaterialen, hechtmaterialen, pijnstillers, antibiotica en dergelijke via het magazijn van het Erasmus MC geregeld.
We mochten totaal 25kg per persoon meenemen, waarvan 10 kilo eigen spullen en 15 kilo medische hulpgoederen.’
Wat troffen jullie aan bij aankomst?
‘Om op de plaats van bestemming te komen reden we 2 uur lang door een gebied dat helemaal was verwoest. Steden, dorpen, wegen… alles om ons heen was ontwricht. Vreselijk om te zien. Veel gebouwen waren ingestort of dusdanig beschadigd dat er niet meer in te leven viel. Er sliepen mensen op straat in de kou, het was overdag rond het vriespunt en ‘s nachts -10.
Er was een groot tekort aan tenten dus mensen hadden met allerlei doeken, dekens en plastic provisorische hutjes gemaakt. Overal stonden vuurtonnen waar van alles in verbrand werd om het nog een beetje warm te krijgen. Mensen in de rij voor eten, bij een soort van gaarkeukens die aan de kant van de weg waren opgezet…’
Het beeld van al die mensen die op een stoel of krukje bij een ingestort gebouw of hoop puin zaten te wachten zal ik nooit vergeten. Starend, huilend, wiegend in complete shock, hopend op nog enig teken – al dan niet levend – van een kind, vader, moeder, partner, broer, zus, noem maar op.
Die massale rouw was enorm indrukwekkend en ook niet te omschrijven. Die ijzingwekkende stilte in een stad waar de zon schijnt en de lucht blauw is. Het enige geluid dat je hoorde kwam van de graafmachines die gebouw voor gebouw afbraken op zoek naar leven.’

Wat hebben jullie zoal kunnen doen?
‘We hebben geholpen in een van de ziekenhuizen die nog overeind stonden. We werkten samen met een Israëlische organisatie die het ziekenhuis een dag na de beving had heropend. Eigen personeel was er niet, die waren op zoek naar familie of hadden de beving niet overleefd.
In het ziekenhuis bemanden we de eerste hulp/triage. Hier werden mensen binnengebracht die vanonder het puin gered waren, de eerste dag hebben we in totaal 8 overlevenden gehad. Dat was echt superfijn om te doen en te zien.
Verder zagen we veel mensen met fracturen of lelijke wonden, brandwonden bij mensen die zelf onder het puin vandaan waren gekomen, of bekneld of gewond waren geraakt.
Ook zagen we veel mensen met luchtwegklachten door het gruis/stof dat steeds in de lucht hing en alle rook van de open vuren. We bemanden de short stay afdeling, die was opgezet op de gang van de röntgenafdeling, hier werden mensen gedurende de dag geobserveerd en gestabiliseerd.

We bemanden de gipskamer en de huisartsenpost/het veldhospitaal in een gigantisch tentenkamp in een voetbalstadion. Een aantal van ‘onze’ artsen en verpleegkundigen hebben hier 24/7 de shifts gedraaid. Ook hier zagen we veel huidaandoeningen, verwondingen, luchtwegklachten maar ook mensen met diabetes, hoge bloeddruk et cetera die geen medicatie meer hadden.
We hebben op verzoek nog een outreach project naar een van de omliggende dorpen gedaan. Hier was nog geen hulpverlening geweest. Helaas was dit in heel veel dorpen zo. Daarom hebben we een groot deel van de meegenomen medische hulpgoederen daarnaartoe gestuurd.
We hebben ook een deel psychsociale hulp proberen te verlenen in de zin van comfortwalks. Dit omdat we zoveel rouw zagen en een arm om de schouder en luisterend oor soms al genoeg was.
Ook heeft een collega een crowdfunding opgezet om de kinderen in het tentenkamp te voorzien van lesmateriaal, speelgoed, noem maar op. Er zijn nog steeds nauwe contacten met de mensen in de stad waar we waren en waar nodig proberen we hulp te bieden.
Hoe kijk je nu terug op deze ervaring?
‘Het was een bijzondere intense ervaring in alle opzichten. De voorbereiding was kort, we waren maar kort aanwezig in een gebied waar zoveel hulp nodig is. En daarna ga je in Nederland weer door met je normale leven. Dat is zo onwerkelijk.’
Daarnaast was het ook een prachtige ervaring, we hebben in korte tijd zoveel kunnen doen, dat had ik in het begin niet gedacht.
Zou je nog een keer terug willen gaan?
‘Ja, hulp bieden daar waar het meest nodig is is toch het mooiste wat je kunt doen.’

Geef je reactie
Om te kunnen reageren moet je inlogd zijn. Inloggen Ik heb nog geen account