‘Geef hbo-verpleegkundigen zelfstandige bevoegdheid’

Dat blijkt uit het adviesrapport ‘Zelfstandige bevoegdheden voor de hbo-opgeleide verpleegkundige’ dat de beroepsvereniging vandaag aanbood aan minister Schippers van VWS. Het gaat om het verrichten van blaaskatheterisatie bij volwassenen, het inbrengen van een maagsonde, heelkundige handelingen in het kader van wondzorg (verwijderen van necrotisch weefsel) en het voorschrijven van UR-geneesmiddelen binnen een specifieke setting.

Wat is een experimenteerartikel?
Een experimenteerartikel is een artikel in de wet die zijn bestaansrecht eerst moet bewijzen voordat het regulier in de wet kan worden opgenomen.

Volgens V&VN hebben verpleegkundigen in de praktijk al lange tijd behoefte aan officiële zelfstandige bevoegdheden. De besluitvorming rond katheteriseren ligt in het ziekenhuis bijvoorbeeld al in belangrijke mate bij de verpleegkundige en ook het beoordelen van wonden en het toepassen van wondspoeling wordt door de verpleegkundige gedaan. ‘Kortom, in de huidige praktijk doen verpleegkundigen vanzelfsprekend veel handelingen die consequenties hebben voor patiënten. Formeel is dit echter niet in de wet verankerd,’ aldus de beroepsvereniging in het rapport.

Discussie mbo-hbo

Daarbij is in januari vorig jaar een advies aan de minister overhandigd om te komen tot een wettelijk onderscheid tussen de hbo- en mbo-opgeleide verpleegkundigen. Door hbo’ers in meer gevallen zelfstandig bevoegd te maken, wordt dat onderscheid volgens de beroepsvereniging duidelijker. Ook worden als gevolg van de transitie in de langdurige zorg steeds meer voorbehouden handelingen thuis verricht, waar de arts minder ‘dichtbij’ is. ‘Het zou voor de cliënt veel voordelen op kunnen leveren als deze handelingen door één en dezelfde persoon verricht kunnen worden, namelijk de verpleegkundige,’ aldus V&VN in het rapport.

Zie ook: dossier Beroepsprofielen

Twijfels over klinisch redeneren

V&VN zit met het advies niet helemaal op één lijn met de Stuurgroep van het project ‘Toekomstbestendige beroepen in de verpleging en verzorging’, die de beroepsprofielen voor verpleegkundigen en verzorgenden ontwikkelde. Zij betwijfelen of de huidige hbo-verpleegkundige voldoende toegerust is – met name als het gaat om klinisch redeneren – om zelfstandig voorbehouden handelingen te indiceren. Ook vraagt de Stuurgroep zich af of het niveau van het toekomstige hbo-opleidingsprofiel voldoende gewaarborgd is om die zelfstandige bevoegdheid wél te kunnen toekennen.

Zie ook: de 6 stappen van klinisch redeneren

Afwachten 

De stuurgroep wil eerst bezien of de verpleegkundigen gaan voldoen aan de vereiste competenties, en pas na implementatie van het nieuwe beroepsprofiel een besluit nemen. Het LOOV, de CNO, NU’91 en de vakbonden sluiten zich bij V&VN aan en vertrouwen op de ontwikkeling van de eerder genoemde competenties. Als de minister het advies van V&VN overneemt zullen de komende twee á drie jaar worden benut voor de voorbereiding. Hierbij worden verschillende aandachtspunten meegenomen zoals het formuleren van bekwaamheidseisen door de beroepsgroep en afstemming met artsen.

Zelfstandige bevoegdheid van verpleegkundigen

Zelfstandige bevoegdheid houdt in dat een verpleegkundige de opdracht aan anderen mag geven om voorbehouden handelingen uit te voeren, en zelfstandig – dus zonder opdracht van een arts – voorbehouden handelingen uit mag voeren. Op dit moment geldt dat alleen voor een beperkt aantal handelingen voor verpleegkundig specialisten, en een specifieke groep gespecialiseerde verpleegkundigen (oncologie-, long-, en diabetesverpleegkundigen). V&VN wil vanaf 2020 dus ook zelfstandige bevoegdheid voor hbo-verpleegkundigen op de vier eerder genoemde handelingen. De mbo-verpleegkundige blijft dan, net zoals nu, functioneel zelfstandig.

Bekijk het advies van V&VN aan minister Schippers van VWS