6 redenen om lid te zijn van een vakbond

De belangrijkste vakbonden voor werknemers (en zzp-ers) in de zorg zijn Abvakabo FNV, CNV en NU’91. De eerste twee werken voor meerdere sectoren, NU’91 alleen voor verpleging en verzorging. Een gesprek met Carel van de Bergh (jurist) en Michel van Erp (teamleider belangenbehartiging) van Nu’91 over wat een vakbond in de praktijk voor je kan betekenen.

1. Juridische hulp

Carel van de Bergh: ‘Stel, je bent gediplomeerd verpleegkundige en volgt een specialistische opleiding via een leer-/werktraject. Je werkgever wil de opleiding stoppen omdat je onder de maat zou presteren. Jij wilt echter doorgaan met je opleiding en bent het niet eens met je werkgever. Op zo’n moment kun je naar je vakbond stappen. Je krijgt dan advies en een plan van aanpak. In dit geval:

• Ga eerst met de school praten, vindt die ook dat je onder de maat presteert? Blijkt dat ook uit je studieresultaten?
• Staat de school aan jouw kant, ga dan met je leidinggevende in gesprek.
• Je kunt daar aangeven dat de maatregel (dat je niet verder mag) altijd in verhouding moet staan tot wat er gebeurd is: de maatregel moet dus proportioneel zijn.
• Het oordeel van de school kan ook meewegen.
• De incidenten waar de werkgever de beslissing op neemt, moeten onomstreden en dus zwaarwegend zijn.
• Een belangenbehartiger van je vakbond kan desgewenst mee naar je werkgever.
• Kom je er niet uit met je leidinggevende dan kun je aangeven de lijn omhoog te willen volgen.
• De volgende stap is het indienen van een formeel bezwaarschrift bij de werkgever.
• De rechter heeft uiteraard het laatste woord. Heb je een haalbare zaak dan gaat de vakbond voor je naar de rechter. Dat kost je helemaal niets.’

2. Persoonlijk advies over werk en inkomen

Van de Bergh: ‘Het kan gebeuren dat je de hele procedure zoals hierboven beschreven hebt doorlopen, maar dat je de zaak niet hebt kunnen winnen. Wat dan? Je blijft natuurlijk verpleegkundige en kunt ander werk in je vak zoeken. Maar misschien wil je alsnog via een loopbaantraject naar een specialistische functie. Ook op zo’n moment kun je terecht bij een vakbond met vragen als:

• Welke schaal hoort bij welke functie en wat is het bedrag dat daarbij hoort?
• Hoe zit het met de onregelmatigheidstoeslag?
• Wanneer heb ik een salarisgarantie bij demotie (terug gaan naar een lagere functie)?
• Wat zijn de gevolgen voor mijn pensioen en/of een eventuele uitkering?
• Kan ik de nieuwe functie ook opnieuw laten waarden in het kader van de functiewaardering en wat zijn daarvan de risico’s?
• Blijft de cao volledig gelden?
• Stel, ik krijg twee banen: wat zijn daarvan de juridische en fiscale gevolgen?

De juristen van de vakbond kunnen je bij dit soort vragen helpen en adviseren.’

3. Invloed op je arbeidsvoorwaarden

Michel van Erp: ‘Een vakbond spreekt als vertegenwoordiger van haar leden regelmatig met werkgevers over arbeidsvoorwaarden. Dit gebeurt vooral intensief tijdens het cao-overleg waarbij vakbonden de wensen van hun leden bespreken met werkgevers. De meest in het oog springende zaken tijdens deze overleggen zijn zaken als salarisverhoging, maar ook zaken als opleidingsbeleid, het functiewaarderingsgebouw, kinderopvang enz. Zo hebben Nu’91, CNV Publieke Zaak en De Federatie van Beroepsorganisaties in de Zorg (FBZ) in de nieuwe CAO VVT onder andere gezorgd voor het laten vervallen van alle jeugdschalen.
Als de vakbonden een akkoord hebben bereikt met de werkgevers dan zijn het uiteindelijk weer de leden van de vakbonden die het laatste woord hebben. Zij bepalen of de afspraken voldoende zijn.’

4. Invloed bij een reorganisatie of fusie
Van Erp: ‘Stel dat er een reorganisatie of fusie door je werkgever wordt aangekondigd, dan is het lastig om in je eentje invloed uit te oefenen op beslissingen die jouw toekomst aangaan. Via een vakbond kun je samen met collega’s die ook lid zijn, je stem beter laten gelden. Een vakbond zal namelijk als vertegenwoordiger van het personeel als gesprekpartner van de directie optreden. Samen met de directie bekijken ze wat de gevolgen voor het personeel zijn sluiten ze zo nodig een sociaal plan af waarin eventuele nadelige gevolgen zoveel mogelijk worden voorkomen. Een vakbond neemt hierin de wensen van haar leden mee. Zo zal ze een sociaal plan altijd eerst aan de leden voorleggen voordat het wordt ondertekend. Je kunt als lid van een vakbond ook rekenen op individuele ondersteuning in het geval dat bijvoorbeeld jouw baan verdwijnt of dat je plotseling ergens anders moet gaan werken.’

5. Trainingen

Weet je welk risico je als verpleegkundige loopt om in aanraking te komen met het strafrecht? Wat jouw verantwoordelijkheid is wat betreft medicatieveiligheid en wat de gevolgen zijn bij het maken van fouten hierin? Bij veel vakbonden kun je gratis trainingen volgen die je sterker in je werkschoenen doen staan. Elke vakbond biedt andere trainingen aan. Zo kun je bij de Abvakabo FNV trainingen volgen voor het voeren van je jaargesprek, assertiviteit op de werkvloer, het voorkomen van agressie en omgaan met werkdruk.  Bij Nu’91 ligt de focus van de trainingen op het behouden van je BIG-registratie, medicatieveiligheid en strafrecht.

6. Belastingvoordeel
Als je cijfers leuk vond, was je wel economie gaan studeren. Veel verpleegkundigen zien dan ook op tegen hun jaarlijkse belastingaangifte. Het kost veel tijd en precisie als je zelf moet uitzoeken waar je fiscale voordeeltjes vandaan moet halen. Een vakbond als Abvakabo FNV stelt de hulp van gecertificeerde belastingconsulenten beschikbaar aan leden. Zij helpen je gratis bij het invullen van het belastingformulier en weten precies welke belastingvoordelen er voor jou te halen zijn.

Door: Rachel van de Pol

Bronnen: Nu’91, Abvakabo FNV