Het zorgprogramma ‘Grip op Probleemgedrag’ vermindert probleemgedrag bij dementerenden én verhoogt het werkplezier bij verzorgenden. Ontwikkelaar en onderzoeker Sandra Zwijsen legt uit.
Is dit zorgprogramma nou nodig?
‘Zeker. Uit onderzoek blijkt dat op pg-afdelingen ongeveer tachtig procent van de bewoners probleemgedrag vertonen, dit kan variëren van veel roepen tot fysieke agressie. In 65% van deze gevallen wordt gebruik gemaakt van psychofarmaca.’
Maar er zijn toch al richtlijnen om probleemgedrag tegen te gaan?
‘Klopt, maar blijkbaar zijn die niet afdoende. We merkten dat de werkvloer behoefte had aan meer praktische handvatten, in plaats van een lijst met richtlijnen. Vaak worden de symptomen van probleemgedrag bestreden met bijvoorbeeld een pil, in plaats van dat er goed naar de oorzaak gekeken wordt.’
Is er altijd een aanwijsbare oorzaak?
‘Niet altijd, maar vaak wel. Pijn kan bijvoorbeeld een rol spelen, zoals een broek die te veel knelt. Maar probleemgedrag kan ook veroorzaakt worden door verveling.’

Lees ook: Dementerende heeft baat bij hond
Wat houdt ‘Grip op probleemgedrag’ in?
‘Het is een zorgprogramma dat methodisch en multidisciplinair werken bij probleemgedrag ondersteunt. Het programma bestaat uit scholing over probleemgedrag en een set werkbladen die helpen bij een methodische aanpak. Voor elke bewoner met probleemgedrag kun je met de werkbladen aan de slag, op zo’n werkblad vul je bijvoorbeeld verschillende vragen over de bewoner en het gedrag in. Daarmee kun je als verzorgende naar de behandelaar, die weer eigen werkbladen heeft. Zo wordt gezamenlijk een analyse gemaakt en een aanpak bepaald.’
Oh jee, nog meer administratielast voor verzorgenden dus…
‘Weet je, als je weet waardoor het gedrag wordt veroorzaakt en je lost het op, scheelt dit uiteindelijk een hoop tijd, waardoor het rechtgetrokken wordt. Je hebt ook een cliënt die lekkerder in zijn vel zit, en hebt meer plezier van je werk, want het geeft een kick als je kunt meedenken over de oorzaak en oplossing.’
Ervoeren verzorgenden die meededen aan het onderzoek dit ook?
‘Zeker. In het begin waren ze wat sceptisch, zoals nieuwe onderzoeken altijd wel wat weerstand oproepen. Maar toen ze er eenmaal mee bezig waren, vonden ze het heel fijn werken. Vaak is het heel lastig om precies te verwoorden aan een behandelaar wat de problemen zijn, dankzij de werkbladen wordt dit makkelijker. Veel verzorgenden denken onterecht dat probleemgedrag bij het dementie hoort. Dat het in veel gevallen verholpen kan worden, is een eyeopener. En je merkt dat verzorgenden heel creatief zijn in het bedenken van oplossingen.’
Heb je een voorbeeld?
‘Het zorgprogramma houdt ook een scholing van twee dagdelen in. Hierbij kwam een verhaal naar voren over een meneer die heel onrustig was. Toen de verzorgenden in zijn verleden doken, bleek hij een krantenverspreidingsdienst te hebben gerund en dat er in het huis alleen maar typische vrouwenactiviteiten werden georganiseerd. Die meneer verveelde zich gewoon heel erg. Algauw kwamen er creatieve ideeën om de verveling te doorbreken.’

Ervaar dementie met deze Facebook-app
Heeft het zorgprogramma ook daadwerkelijk effect?
‘Ja. In totaal is het op 17 verpleegafdelingen toegepast, en het probleemgedrag verminderde aanzienlijk. De kans dat een dementerende antipsychotica krijgt voorgeschreven, daalt met dit programma met 50%. Daarnaast nam het werkplezier van de verzorgenden ook toe, omdat het prettig is als je expertise wordt aangesproken, en dat dit ook effect heeft op het welzijn van de bewoner. We gaan dit programma verder ontwikkelen en hopen dat het eind 2015 beschikbaar wordt voor andere zorginstellingen.’
Geef je reactie
Om te kunnen reageren moet je inlogd zijn. Inloggen Ik heb nog geen account